Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.RozdziałI.BliskiWschód.B.Myśliinstytucje...
zmężatką,wówczasniebyłkarany.Natomiastzdradzonymążmógłpostąpićzeswążoną
wedługwłasnegouznania(Tab.A,§14).Takżeinneprzepisyśrednioasyryjskieskrupu-
latnierozróżniały,czywinowajcawiedział,żemadoczynieniazmężatką.Świadome
współżyciezczyjąśżonągodziłobowiembezpośredniowprawajejmęża,stądwykro-
czenietobyłoznaczniesurowiejkaraneniżwprzypadkuwdowyczyrozwódki.Należy
teżpamiętać,żecudzołóstwodotyczyłotylkożony.Żadenzprzepisówocudzołóstwie
czytoKodeksuHammurabiego,czyteżprawśrednioasyryjskichniedotyczyłmężczyzny.
RóżnietraktowanibylimałżonkowiewKodeksieHammurabiego,jeślichodziood-
powiedzialnośćzadługi.Żonaodpowiadałazadługimęża,którepochodziłysprzed
zawarciamałżeństwa.Mążmógłdaćwzastaw,mógłjednakżenapisaćtabliczkę
uwalniającąjegożonęododpowiedzialnościzajegouprzedniedługi.Zależałotoodwoli
męża(§151).Samnatomiastnieodpowiadałzauprzedniedługiswejmałżonki.
Dominującapozycjamałżonkawystępowałatakżewprzypadkuustaniamałżeń-
stwazpowodudługiejnieobecnościmałżonka.KodeksHammurabiegoopisujekilka
sytuacji,gdymążdostałsiędoniewolipodczaswojny.Jeśliżonaniechciałaczekać
napowrótmężaipomimowystarczającychśrodkówmaterialnychnweszładodomu
innegomężczyzny,tejkobiecieudowodnisiętoiwrzucisiędowody”(§133).Jeśli
natomiastniemiaławystarczającychśrodkównautrzymanie,mogławejśćdodomu
innegomężczyznyinaweturodzićmudzieci.Alegdymążpowróciłzniewoli,kobieta
musiaławrócićdoniego,adziecipozostałyudrugiegomężczyzny(§134-135).Prawa
średnioasyryjskieprzewidywałyutrzymanietakiejkobietyprzezpaństwoprzezokres
dwóchlat.Potymczasiekobietamogławyjśćzamążpowtórnie.Jeślijednakmałżonek
powróciłzniewolinawetpóźniej,miałwszelkieprawadoswejżony,aleniedojejdzieci
zrodzonychzdrugiegomałżeństwa(Tab.A,§45).Prawaśrednioasyryjskieuwzględniały
jeszczesytuacjęopuszczeniażonyprzezmęża,któryudałsięwpodróżidługoniewra-
cał.Jegożonazobowiązanabyłaoczekiwaćnaniegopięćlat,bezwzględunato,czymiała
środkiutrzymaniaczynie.Gdymążniepowróciłwciągupięciulat,mogłapowtórnie
wyjśćzamąż(Tab.A,§36).Jeślinatomiastmążbyłprzetrzymywanyzagranicąprzez
rozbójników,albogoaresztowanoidlategoniemógłpowrócićnaczas,togdyzostał
uwolnionyiudowodniłto:nDajakąśkobietęnamiejsceswejżonyiodbierzeswążonę”
.
Wprzypadkuwyjazdusłużbowegozpoleceniapałacu,kobietapowinnaoczekiwać
namężanawetdłużejniżpięćlat.Gdybynieczekała,alewyszłaponowniezamąż
iurodziładzieci,mążpopowrociemiałprawoidoniej,idojejdzieci(Tab.A,§36).
Jakwidaćzpowyższegozestawieniaprawstarobabilońskichiśrednioasyryjskich,
choćobamającharakterpatrymonialnyistojąnastrażyprzedewszystkimprawmęża,
tojednakprawazKodeksuHammurabiegobardziejujmowałysięzalosemsamotnej
żonyniżprawaśrednioasyryjskie.
117