Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
9
Prawokarne(oprzewadzeelementupubliczno-prawnego)uzupełniaochronę
dóbrosobistych(czci,dobregoimieniaorazgodności)penalizujączniesławienie
orazpomówienie.Tymniemniejochronaprawno-karnaodnosisięgłówniedonaj-
bardziejdrastycznych,społecznieszkodliwychprzypadkównaruszaniadóbroso-
bistych.Niewyczerpujeteżaniskalianiróżnorodnychaspektówniezbędnejich
ochrony.Samodzielnądecyzjąustawodawcyjestzatemwybórzakresu,wjakim
ochronęuczestnikówkampaniisytuujewprawiewyborczym,karnymbądźcywilnym.
Kwestiądalsząjestdochodzenieodszkodowaniazadoznanąkrzywdę.Wodnie-
sieniudokandydatówwwyborachchodzićtumożezarównookrzywdęwpostaci
pomniejszenia,anawet–utratyszanswyborunastanowiskolubfunkcję,oobjęcie
którychubiegałsiękandydat,jakrównież–okrzywdętypowoosobistą,wposta-
cinp.naruszeniawizerunku,czci,czydobregoimienia.Uszczerbektenrzutować
możeniekorzystnienaszanserealizacjiinnychaspiracjiżyciowychkandydata,tak
wżyciupublicznymjakizawodowymorazprywatnym
6
.Chodzirównieżokrzywdę
psychiczną,związanązprzeżywaniemHgoryczy”porażkiwyborczej.
Osobnymproblemem,powiązanymzespecyfikąpostępowaniawyborczego
(którecharakteryzujesięokreślonąprzezprawoinaturęwyborówsekwencjączyn-
nościorazichnastępstw),jestskutecznośćogólnychmechanizmówzapobiegania
naruszeniomdóbrosobistychorazprywatności.Chodzioskorzystaniezroszcze-
niaozaniechaniedziałańpolegającychnabezprawnymnaruszaniudóbrosobi-
stych
7
.WHferworze”walkiwyborczejiwramachograniczonejczasowokampanii,
momentwejścianaodpowiedniąścieżkęprawnąmożemiećzasadniczeznaczenie
dlakandydatówiichszanswyborczych.Wykroczeniepozaramyczasowekampa-
niiimomentgłosowaniasprawićmoże,iżroszczeniate–nawetuznane–mogą
utracićswąrealnąwartość,albowiemichspełnieniepozostaniebezwpływuna
kampanię(naskutekjejzakończenia)iprzebieggłosowania.Późniejszezaniecha-
nienaruszeń–którewsytuacjachHpozawyborczych”nadalzachowujeznaczenie
dlaochronyprawosobistych,tracipraktycznąwartośćdlakandydatawdanych
wyborach(pozasatysfakcjąnaturymoralnej).
PrzedmiotemrefleksjiwinnabyćzatemHprzystawalność”typowychdlakon-
strukcjicywilistycznychśrodkówochronydóbrosobistychjednostki(obliczonych
głównienaefektzadośćuczynieniakrzywdzieosobyfizycznej)doochronydóbr
osobistychiprywatnościkandydatów.Naruszeniadóbrosobistych(prywatności)
osóbkandydującychrodząbowiemnastępstwagłówniewsferzeichaspiracjido
6
Por.szerzej:R.Nerson,Delaprotectiondelapersonnaliteendroitprivefrançais,Paris1963,
s.10in.
7
Por.uwagiB.Lewaszkiewicz-Petrykowskiej(Roszczenieozapobieżenieszkodzie,HStudia
Prawno-Ekonomiczne”1974,nrXIII,s.52in.)orazJ.Sobczaka(Prawoprasowe,Warszawa
2000,s.436–462).
