Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
WojciechJakimowicz
poglądówdoprowadziłodoobecnegostanowiska,żewłasnośćUzca-
łegokompleksuprawnadrzecząstajesięzbioremtylkopewnychczę-
ściiznieograniczonego,wyłącznegoinienaruszalnegowładztwa
nadrzeczą,stajesięonanaruszalnymiograniczonymwładztwem
nadrzeczą”9.
Analizapoglądówprezentowanychwnaucewykazujehistorycz-
nątendencjędowiązaniaprawwolnościowychzprawamiczłowieka,
niezależnieodtego,czyźródełiuzasadnieniatejwartościposzukuje
sięwsystemachreligijnych,czywyprowadzaznaturyludzkiejistoty.
Wewspółczesnychopracowaniachdotyczącychpolskichregulacjikon-
stytucyjnychakcentujesięsilnyzwiązekwolnościzuznaniemprzyro-
dzonejiniezbywalnejgodnościczłowieka,którastanowijejkonstytu-
cyjnieuznaneźródło,ipodkreśla,żewzwiązkuztymkonsekwentnie
należyodrzucićabsolutnywymiarwolnościiprawczłowieka10.Ak-
centujesięsilnezwiązkimiędzywolnościąiwłasnością,awdoktry-
niechrześcijańskiejwłasnośćtraktowanajestjakoniezbywalneprawo
właściweosobieludzkiejdoposiadaniatego,cokoniecznedorozwo-
juwłasnejosobyirodziny11,przyczymUwłasnośćprywatnalubpewne
dysponowaniedobramizewnętrznymidająkażdemuprzestrzeńko-
nieczniepotrzebnądlaautonomiiosobistejirodzinnej,inależyjeuwa-
żaćzaposzerzenieniejakowolnościludzkiej[ł].Własnośćprywatna
maznaturyswojejcharakterspołeczny,opartynaprawiepowszechne-
goprzeznaczeniadóbr”12.
Wydajesię,żeobecniepowszechnejeststanowiskoakceptującenie
tylkoistnienieprawwolnościowychjakoprawpodmiotowychjednost-
ki,alerównieżichspecyficznycharakterjakoprawotreścinegatyw-
nej13.Prawawolnościowesątozatemprawa,którychpodstawowym
9
J.Boć,A.Błaś,Majątekpubliczny[w:]J.Boć(red.),J.Blicharzetal.,Prawoadministracyj-
ne,wyd.10popr.,Wrocław2004,s.288–289.
10
Zob.A.Łabno,Ograniczeniewolnościiprawczłowiekanapodstawieart.31KonstytucjiIII
RP[w:]PrawaiwolnościobywatelskiewKonstytucjiRP,red.B.Banaszak,A.Preisner,
Warszawa2002,s.694.
11
Zob.JanPawełII,EncyklikaCentesimusAnnus[w:]EncyklikiOjcaŚwiętegoJanaPawłaII,
Kraków2006,s.628–629.
12
Ibidem,s.661.Akcentujesięrównież,żeUdobrategoświatazostałypierwotnieprze-
znaczonedlawszystkich.Prawodowłasnościprywatnejjestsłuszneikonieczne,
aletejzasadynieniweczy.Ciążybowiemnawłasności«hipotekaspołeczna»czy-
liuznajesięjakojejwewnętrznąwłaściwośćfunkcjęspołeczną,mającąswojąpod-
stawęiuzasadnieniewłaśniewzasadziepowszechnegoprzeznaczeniadóbr”.Jan
PawełII,EncyklikaSollicitudoReiSocialis[w:]EncyklikiOjcaŚwiętego…,s.496.
13
Zob.S.Kasznica,Polskieprawoadministracyjne.Pojęciaiinstytucjezasadnicze,wyd.4
uzup.,Poznań1947,s.142.
