Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
W.Pilch▪Wpływpodwyższeniatemperaturyciałanazmianywybranychwskaźników...
tegoobciążeniawysiłkowegolubtermicznego[Nielsen,1969;Cabanaciwsp.,1979;
Davies,1976;Hammel,1972;Nadeliwsp.,197;Nakayamaiwsp.,1977;Armstrong,
2000;Nielseniwsp.,2001;Maughaniwsp.,2004].Temperaturawewnętrznaciała
wzrastapodczaspierwszych30–40minutwykonywanegowysiłku,poczymstabili-
zujesięnaokreślonympoziomieodpowiadającymintensywnościtegowysiłku.Faza
stabilizacjipodczasdługotrwałychwysiłkówośredniejlubdużejintensywnościjest
krótkalubjejbrak,atemperaturawewnętrznamożeosiągnąćnawet40–41ºC[Kubica
iwsp.,1985;1986b;1987a;Łaszczyńskaiwsp.,2004].Tenosiągniętywyższystabilny
poziomtemperaturywewnętrznejustrojubywajednakkrótkotrwały(10–20min),apo
czymnastępujedalszywzrosttemperaturyciała[GallowayiMoughan,1997].Zob-
serwacjiprowadzonychprzezKozłowskiegoiSaltinawynika,iżwysiłkowypoziom
stabilizacjiciepłotyciałazależyodwzględnegoobciążeniawyrażonegoodsetkowo
wrelacjidoobciążeniamaksymalnego,toznaczytakiejjegointensywności,przyktó-
rejosiąganyjestmaksymalnypobórtlenu[Kubicaiwsp.,1986b;Saltiniwsp.,1968].
PonadtozprowadzonychprzezKozłowskiego,SaltinaiGleesonapracwynika,że
zakresywysiłkowychprzyrostówtemperaturywewnętrznejludzioniskiejwydolności
sąwiększeniżuosóbcharakteryzującychsięwysokimjejpoziomem[Saltiniwsp.,
1966;Kozłowskiiwsp.,Gleeson1998].Oznaczato,iżprzytakimsamymobciążeniu
wysiłkowymmniejwydolni,wykonującypracęowyższymwydatkuenergetycznym,
wykazująwyższyprzyrosttemperaturywewnętrznej.Oznaczatorównież,żewydaj-
nośćprocesówtermoregulacyjnychmożeulecwyraźnemuusprawnieniupookresie
treningusportowego[Harrisoniwsp.,1978;Houmardiwsp.,1999;Robergsiwsp.,
2000],względniepodwpływemskojarzonegooddziaływaniacyklicznychbodźców
termicznychiwysiłkowo-termicznych[Armstrongiwsp.,1987a;1991;Kubicaiwsp.,
1996;Tykaiwsp.,1994;1995a;1995;Żuchowicziwsp.,1999;Takenoiwsp.,2001].
Odużosprawniejszymfunkcjonowaniuukładutermoregulacji–ozmiennympozio-
mienastawienia-pookresietreningówświadczyćmogąwtakichprzypadkachniższe
przyrostytemperaturywewnętrznejorganizmu,niższywzrostczęstościskurczówser-
capodczaspracyfizycznej[Kubicaiwsp.,1996].
Jeślinatomiastwysiłekwykonywanyjestwgorącymśrodowisku,toprzebieg
procesówfizjologicznejregulacjiciepłastajesięwyraźnieupośledzonyiprowadzi
wkonsekwencjidopojawieniasięhipertermiiustrojowej.
Pracawykonywanawpodwyższonejtemperaturzeotoczeniawporównaniudo
wysiłkuwykonywanegowwarunkachtermoneutralnychaktywizujewwiększym
stopniuposzczególneukładyfunkcjonalneorganizmu.
Stwierdzono,żewtrakciewykonywaniapracyfizycznejwgorącymśrodowisku
zapotrzebowanietlenowezwiązanezwykonywaniemstandardowychwysiłkówfi-
zycznychwzrastao10-15%[Daviesiwsp.,1976].Zazwiększonepochłanianietlenu
odpowiedzialnejestnasilenieczynnościnarządukrążeniawzwiązkuzezwiększonym
transportemciepłaprzezkrew.Częściowoodpowiedzialnejestrównieżzwiększenie
czynnościgruczołówpotowych[Daviesiwsp.,1976].
