Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
WpływpolitykigospodarczejSankt-Petersburganarozwójgórnictwa...
DyrekcjiGłównejGórniczejprzewodniczyłStanisławStaszic.Podtrzymałmi-
nisterprzychodówiskarbuFranciszekKsaweryksiążęDrucki-Lubecki,kiedypo
26grudnia1826r.sprawygórnictwapodporządkowanoWydziałowiGórnictwa
KomisjiRządowejPrzychodówiSkarbu.Zakonserwowanonalataukładroz-
wojugórnictwaopartegonadwóchośrodkachprzemysłuciężkiego.Głównym
inwestoremwprzemyśleciężkimbyłopaństwostosującepolitykęetatyzmu.
Strumieńpaństwowychpieniędzypopłynąłdochylącychsiękuupadkowiwe
wschodnimokręguprzemysłowymzakładówhutniczych.Choćzdawanosobie
sprawę,żezakładywośrodkuwschodnim(staropolskim),korzystajązprzesta-
rzałejtechnologii(węgieldrzewny,woda),tozuwaginakrótkodystansowezyski
zdecydowanosięjedoinwestowaćiczerpaćztegokorzyści.Zkoleinowoczesne
ZagłębieDąbrowskie(ośrodekzachodni),gdzierozpoczętowydobywaniewęgla
kamiennego,wymagałoogromnychnakładówinwestycyjnych,przerastających
możliwościbudżetuKrólestwaKongresowego1.
SkutkiPowstaniaListopadowegoboleśnieodczułcałyprzemysł,wtymigór-
nictwowęglakamiennegoZagłębiaDąbrowskiego.Zmieniłasięsytuacjapoli-
tyczna,acozatymidziegospodarcza,wkrajupoddanymrosyjskimrepresjom.
ZamkniętazostaładlapolskiegoprzemysługranicazCesarstwemRosyjskim.
Chłonnyrynekrosyjskibyłdo1830r.ważnymwyznacznikiemrozwojugospo-
darczegoKrólestwaKongresowego.Górnictwowęglakamiennego-kołonapę-
dowegospodarki-korzystałozboomugospodarczego,jakinastąpiłwlatach20.
XIXw.Wnowejsytuacjiekonomicznejzmieniłysięplanyrządowedotyczące
połączonychwówczaszesobąwspólnotąinteresówprzemysłucynkowegoiwę-
glowegoZagłębiaDąbrowskiego.Kryzyspopowstaniowy,hermetycznośćrynku
KrólestwaPolskiego,nieefektywnaetatystycznapolitykarząduiBankuPolskie-
go,niebyływstaniepobudzićrozwojugórnictwawęglakamiennegowZagłębiu
Dąbrowskim.PoczątkowoSankt-Petersburgscedowałzarządnadcałymprzemy-
słemgórniczo-hutniczymKrólestwaPolskiego,wtymnadgórnictwemwęgla
kamiennegoZagłębiaDąbrowskiego,naBankPolski.Bankstałsięjednocześnie
1H.Łabęcki,GórnictwowPolsce.Opiskopalnictwaihutnictwapolskiegopodwzglę-
demtechnicznym,historyczno-statystycznymiprawnym,t.I,Warszawa1841,s.336-337,
339;
t.II,s.288-290;W.Długoborski,Górnictwoihutnictwodo1918r.,[w:]Uprzemysło-
PrzeglądTechniczny”1876,t.I,s.89,289-291;
PrzeglądTechniczny”1876,
wienieziempolskichwXIXiXXw.Studiaimateriały,podred.I.Pietrzak-Pawłowskiej,
Wrocławiin.1970,s.114;M.Orłowski,Żelaznyprzemysłhutniczynaziemiachpolskich
doroku1914,Warszawa1931,s.43-48;J.Pająk,KonspiracyjneżyciepolitycznewSta-
ropolskimOkręguPrzemysłowym1882-1904,Kielce1994,s.22;S.Kowalska,Sążnia-
rzewZagłębiuStaropolskim,[w:]EkonomikagórnictwaihutnictwawKrólestwiePolskim
1840-1910,red.W.Kula,Warszawa1961,s.5;J.Pazdur,PrzemysłmetalowyZagłębia
StaropolskiegowIpoł.XIXw.,
nr1-2;s.34,36-40.
KwartalnikHistoriiKulturyMaterialnej”1954,R.II,