Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Globalizacjaaprawo-zagadnieniapodstawowe
ralizmuprawnegowywodzisięzczasówśredniowiecznych,gdyjedno-
cześnienatymsamymobszarzegeograficznymwystępowałoprawo
zwyczajowe,prawokanoniczne,prawofeudalne,praworzymskieilex
mercatoria43.Poszukującpoczątkówteoriipluralizmuprawnego,należy
natomiastwskazać,żenajwcześniej,bookołostulattemu,pluralistyczną
teorięprawabudowaliprzedstawicielenurtuantypozytywistycznego
wjurysprudencji,którzykrytykowalipozytywistycznąredukcjępojęcia
nprawo”doprawastanowionegoprzezpaństwo44.Ideazróżnicowania
prawapozostawałażywawsocjologiiprawatakżewpóźniejszychlatach,
choćniestanowiłasamodzielnegoproblemubadawczegoaniniebyła
określanapojęciemnpluralizmprawny”45.
Dopieroodlat60.XXw.przedstawicieleantropologiiisocjologii
prawazaczęlianalizowaćproblematykęwielościsystemówprawnych
jakoautonomicznezagadnieniebadawcze.Początkowoposługiwalisię
onipojęciemnpluralizmprawny”doopisusytuacjifunkcjonowaniaco
najmniejdwóchsystemówprawnychwramachjednejczęściterytorium
wpaństwachkolonialnych-prawaautochtonówiprawapaństwako-
lonialnego.Wlatach70.XXw.teoretycznepodwalinynowoczesnej
debatyopluralizmieprawnymwkontekścieantropologicznymdał
M.B.Hooker.Wjegoujęciunpojęcie»pluralizmprawny«odnosisię
dosytuacji,wktórejdwalubwięcejsystemówprawnychwzajemnie
oddziałuje”46.Wswoichbadaniachskupiasięonnasystemachplurali-
zmuprawnegowynikającychztransferucałychsystemówprawnych
poprzezgranicekulturowe.Autortenwskazuje,żeprocestenzaczął
sięwXVIIIw.wrazzekspansjąsystemówprawakontynentalnego
icommonlawpozaEuropę.Wrezultacie,nadużychobszarachplanety
występująnormyprawnewywodzącesięzodmiennychobszarówkul-
turowych.Punktemodniesieniadlajegorozważańpozostawałopaństwo
narodowejakoformaorganizacjipolitycznej,wktórejfunkcjonują
różnerodzajepluralizmuprawnego.M.B.Hookerwyróżniałcztery
rodzajepluralizmuprawnego.Popierwsze,pluralizmwsytuacjikolo-
nializmu,gdzieprawopaństwakolonialnego(WielkiejBrytanii,Francji
43Zob.B.Z.Tamanaha,Understanding...,s.377in.
44Takiestanowiskowyrażalim.in.L.PetrażyckiiE.Ehrlich.Zob.S.Ehrlich,Wią-
żące...,s.65in.;B.deSousaSantos,TowardaNewCommonLegalSense.Law,Globali-
zationandEmancipation,London2002,s.89-90.
45Zob.J.Winczorek,Pluralizmprawny...,s.20-22.
46M.B.Hooker,LegalPluralism.AnIntroductiontoColonialandNeo-colonial
Laws,Oxford1975,s.6.
40