Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁII
Ustaleniadefinicyjne,typologiczneoraz
uwarunkowaniadotyczącebezpieczeństwa
Pojęciebezpieczeństwapodlegawostatnimczasieciągłymzmianom,ze
względunarozwójcywilizacyjny,technologicznyorazwwymiarzeinforma-
cyjnym,costanowiistotnyobszarnaukowejaktywnościnawielupłaszczy-
znach,takichjaksferaspołeczna,gospodarcza,technologiczna,kulturowa.
NapoczątkuXXwiekubezpieczeństwodeniowanowkontekściezabez-
pieczeniapaństwaprzedagresjąmilitarną.Opierałosięononaposiadanym
potencjaleobronnym,zczegosiławojskowastanowiłanarzędziedozapew-
nieniapokojuiwolności18.
Obecniemożnazauważyćdwietendencjewzajemniesięprzenikające,
któreokreślająnoweobliczebezpieczeństwa.Pierwszadotyczyuwzględnie-
niainnegopodmiotuniżpaństwo,jakimjestjednostka,grupaspołeczna,
społecznośćlokalna,organizacjamiędzynarodowa,cojestzgodnezteorią
liberalnąbezpieczeństwa.Drugauwzględniaodchodzenieodzagrożeńkon-
kretnychiczytelnych,atymsamymprzechodzeniedobardziejzłożonych,
cowpisujesięwpodejściekonstruktywistycznewbezpieczeństwie.Coraz
większezainteresowaniewykazujesiębezpieczeństwempozamilitarnym.
Wyodrębnionowięcbezpieczeństwoekologiczne,ekonomiczne,energe-
tyczne,socjalneiwieleinnych.Zwróconotakżewiększąuwanaaspekt
pozytywny,skupiającysięnarozwojuidziałaniunarzeczbezpieczeństwa
(zamiastnegatywnym,którydotyczyłgłównieochronyprzedzagrożeniami).
ZmiennośćtęuchwyciłJanuszStefanowicz,twierdząc,żeczasywspół-
czesne,przynoszącerównolegledopostępucywilizacyjnegorosnącąga
zagrożeń,zmieniłyzakrespostrzeganiairozumowaniapojęciabezpieczeń-
stwa.Wprzeszłościbezpieczeństworozumianebyłostrictemilitarnie,dziś
rozszerzyłosięnainneaspektyniewojskowe:polityczne,ekonomiczne,
ekologiczne
19
.PodobnąpostawęprezentujeStefanKorycki,twierdząc,że
18
M.Degaut,Whatissecurity?,www.akademia.edu[dostęp:17.06.2020].
19
J.Stefanowicz,Bezpieczeństwowspółczesnychpaństw,InstytutWydawnictwaPax,
Warszawa1994,s.18.
22