Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
1iRozważaniametodologiczne
symbolicznej.wydajesięjednak,żeJungowyoptymizmwobecsiły
wyobraźni,odnawiającejsymbolwjegotwórczejsprawczości,nie
tylkopominąłzagrożenia,najakiewydanamożebyćjednostkaja-
koniewolnikświadomościzbiorowej,(ł)alewłaśniewydobyłową
»nadświadomą«aktywizacjęwyobraźniową,sytuującączłowieka
obdarzonegoarchetypicznymjejwyczuleniemwobeccałejwielo-
znacznościduchowegoznaczenia”103.wyobraźniałączysięzatem
zjednąznajważniejszychdlaJungakategoriipsychoanalitycznych–
archetypem.
właściwościtegopołączeniasądośćzłożone.„Nieświadoma
wyobraźniajestbezpośrednimrezultatemdziałaniastrukturar-
chetypowych(ł)Chociażsurowymateriałdlaniejmożeczęścio-
wopochodzićzeświadomychelementów(takichjakwspomnienia
czydoświadczeniazrzeczywistymiludźmi),niesąoneobiektywnie
związanezwyobraźnią.Jednymzpłynącychztegownioskówbędzie
potrzebaodróżnieniaobecnościrzeczywistychzewnętrznychpostaci,
funkcjonującychjakomateriałsurowydlawyobraźni,orazpostaci,
któremogąpołączyćtenwewnętrzno-zewnętrznypodział(ł)Za-
pewnemożemypowiedzieć,żeprawdziwe»skojarzenie«oczekiwań
archetypowychzindywidualnązgodnościązotoczeniemjestróżne
iwynikazzastosowaniaprzezpsychikęmateriałuzewnętrznegodla
specyficznegocelu,jakimjestskonstruowanienieświadomejfanta-
zji”104.wyższaorganizacjawyobrażeńwykorzystującychelementy
archetypowesłużyteżcelomdalecebardziejabstrakcyjnymniżpro-
staantycypacja,równiejednak–zdaniemJunga–istotnym.„Otym
rodzajuwyobraźnimożnamówić,że»ubarwia«osobisteżycie,kształ-
tujejedziękiwcześniejistniejącemu,nieświadomemuschematowi.
Jungpiszeotakichfantazjach,iż»chcą«staćsięświadomeijednost-
kaniemusirobićniczego,byjesprowokować–mająoneskłonnośćdo
»erupcji«kuświadomości.Jungnazywajewięc»pasywnym«wyobra-
żaniem”105.Jungkilkukrotniestwierdzał,żepasywnewyobrażenia
mająwymiarpatologiczny,utożsamiałznimijednaktwórczośćarty-
stycznąimarzeniasenne,którewaloryzowałpozytywniezewzględu
naichwpływnaprocesjednoczeniajaźni.
Zpunktuwidzeniatwórcyczyteżartystykonstruktywyobraże-
niowesą„jedynie(amożeaż)dogodnymnarzędziemkonceptuali-
zacjiokreślonychintuicjiepistemologicznychimetafizycznych”106.
Czerpiączarchetypu,wykorzystująmechanizmywyobraźnidowy-
103Ibidem,s.112.
104Wyobraźnia[hasło],w:A.Samuels,B.Shorter,F.Plaut,Krytycznysłownik
analizyjungowskiej,przeł.w.Bobecki,L.Zielińska,warszawa1994,s.225.
105Ibidem.
106S.Barć,Ontologiajakowymiarwyobraźni,„Filozofia”2002,t.XL:Kosmo-
logieświatówmożliwych,red.J.Jaskóła,A.Olejarczyk,s.64.Trzebatudodać,że
