Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
WROCŁAWMIASTEMPROMOCJIZDROWIA
znanierzeczywistychpotrzebdanejspołeczności3botowłaśniejejczłon-
kowiewspólnieidentyfikująwłasneproblemy3planujądziałaniaukie-
runkowanenaichrozwiązanie3wdrażająjeidokonująichewaluacji.
Znanetakżeinnekoncepcjewykorzystywanewpromocjizdrowia3wśród
którychnależywskazaćnastrategiędokonywaniazmianikierowaniazmiana-
miorazsystemowepodejściedoplanowania3wktórymuwzględniasięcztery
fazyprocesuplanowania:diagnozęstanuwyjściowego3budowanieplanudziałań
iichewaluacji3wdrożenieirealizacjęplanuorazewaluacjęwyników(Woy-
narowska2013).
1.2.PROFILAKTYKA-POZIOMYISPOSOBYINTERPRETACJI
Terminflprofilaktyka”pochodzizjęzykagreckiego(prophylaktikós)iobej-
mujeswoimznaczeniemcałokształtdziałań3któremająnaceluzapobieganie
niekorzystnymzjawiskom(SzlązakiSzlązak2010).Stosowanyjestwwieluna-
ukach3m.in.:związanychzezdrowiempublicznym3socjologii3psychologii3peda-
gogice3prakseologiiorazwpolityce3adziałaniaprofilaktycznemogąbyćreali-
zowanenatrzechpoziomach3tj.wramach:
1.Profilaktykipierwszorzędowej(pierwszegostopnia)3któraadresowana
jestdogrupyniskiegoryzykaiobejmujeszerokie3niezdiagnozowanepo-
pulacje.Jejcelemjestpromocjazdrowegostylużyciaorazopóźnienie
wiekuinicjacji3aprzeztozmniejszeniezasięguzachowańryzykownych.
Profilaktykapierwszorzędowajestrealizowanapoprzezm.in.angażo-
wanieśrodkówmasowegoprzekazu3działanialegislacyjneczyprogramy
edukacjizdrowotnejzachęcającedozmianystylużycia3atakżepopu-
laryzowaniepozytywnychformaktywnościwdanymśrodowisku.
2.Profilaktykidrugorzędowej(drugiegostopnia)3którejodbiorcamigrupy
podwyższonegoryzykaprzejawiającezachowaniaaspołeczne.Podstawo-
wymcelemdziałańnatympoziomiejestzapobieganieintensyfikacji
owychzachowańorazumożliwieniezaprzestaniaużywaniasubstancji
psychoaktywnychizaniechaniainnychzachowańryzykownych.
3.Profilaktykitrzeciorzędowej(trzeciegostopnia)3któraodnosisiędogrupy
wysokiegoryzyka3czylidoosóbdotkniętychpatologią.Jestukierunko-
wananaprzeciwdziałaniepogłębianiusięprocesuchorobowegoidegra-
dacjispołecznejorazumożliwieniepowrotudonormalnegożyciawspo-
łeczeństwie.Polegagłównienaleczeniu3rehabilitacjiiresocjalizacjiprzy
wykorzystanium.in.programówterapeutycznychirehabilitacyjnych
(Kazdin1996;Gaś1997;Szpringer200132003;SzymańskaiZamecka
2002;CichosziTyburska2014;Szymańska2015).
Osobyzajmującesiędziałaniamizapobiegawczymicorazczęściejposłu-
gująsięnowym3nietradycyjnympodziałemprofilaktykina: