Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
WskaźnikiekologicznezespołówroślinnychPolski
zawieraPrzewodnikdooznaczaniazbiorowiskroślinnychPolskiW
.Matuszkiewicza
(2001)orazdostępnelicznebazydanychekologicznychliczbwskaźnikowych,
wtymnajważniejsza-PHANARTDatabaseofCentraleuropeanVascularPlants
(Lindacher1995).
Gatunkiroślinwyróżniająsięspecyficznąwłaściwością-nadinformatywno-
ścią1,pozwalającąnaokreślenietychkomponentówśrodowiskaprzyrodniczego,
zktórymiekologiczniezwiązane.Założenietoleżyupodstawfitoindykacji
geobotanicznej(gr.fto-roślina,łac.indico-wskazać).Każdygatunekroślinma
bowiemwłaściwysobieustrójekologiczny(konstytucjęekologiczną)-zespół
właściwościicech,którekształtująjegowymaganiaekologiczneipozwalająmuna
zajmowanieokreślonegośrodowiska.Gatunkiprzystosowanedodanychwarun-
kówśrodowiskafizycznogeograficznego,jeślijegowłaściwościimodpowiadają.
Wówczaswystępującwokreślonymmiejscunbezpieczne”,wygrywająkonku-
rencjęzsąsiadami,lepiejnczująsię”wsąsiedztwiejednychgatunków,ainnedla
nichnnieprzyjazne”
.Teprzystosowania,azwłaszczaformażyciowa,budowaanato-
miczna,biologiarozmnażania,atakżesposóbrozprzestrzenianiazwiązany
zbudowądiaspororazodpornośćnapresjęczłowieka(typhemerobiiistrategii
życiaroślin)podstawąwieluklasyfikacjiznanychwliteraturze(Motyka1962;
Remmert1985;Frank,Klotz1990;Podbielkowski,Podbielkowska1992;Falińska
2004).Teprzystosowaniapowodują,żegatunkiroślinmająokreślonespektra
występowaniawśrodowiskufizycznogeograficznymiztegopowodumogąbyć
wskaźnikamiwarunków,wktórychbytują(m.in.Lindacher1995;Zarzycki
iin.2002).
Diagnozowaniewarunkówśrodowiskaabiotycznegonapodstawiewystępo-
waniaokreślonychgatunkówroślinoznanychwymaganiachekologiczno-siedli-
skowychjestpodstawątzw.skalekologicznychliczbwskaźnikowychtychgatun-
ków.tozestawieniagatunkówwrazzsymbolamiokreślającymicechęgatunku
świadczącąoprzystosowaniachdośrodowiska(np.jegoformębiologicznączy
budowęanatomiczną)orazliczbamiwyrażającymireakcję(amplitudęekologiczną)
gatunkównaokreślonyczynniksiedliskowy.Wszystkiewykorzystanewtymopra-
cowaniuskalezarównojakościowedotyczącecechprzystosowawczychgatunków
roślin,jakiskalerangowe(skaleekologicznychliczbwskaźnikowych)zostaną
szczegółowoomówionewrozdziale2,natomiastwyczerpująceinformacjedoty-
czącepodstawfitoindykacjigeobotanicznej,atakżeskalekologicznychliczbwskaź-
nikowych,znajdzieczytelnikwopracowaniachE.Roo-Zielińskiej(2004)oraz
E.Roo-Zielińskiejiinnych(2007).Wrozdzialewstępnympodanonatomiast
1
Nadinformatywnośćoznaczazdolnośćwskaźnikowąfloryiroślinnościnietylkowłasnegostanu
(autoindykacja),alewrazzzestawemcechdiagnostycznychpozwalaokreślićstaniprocesyzacho-
dzącewtychskładowychśrodowiska,któredlaniejekologicznieistotne(Kostrowicki,Wójcik
1972).