Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
[8]
Wstęp
Bezpieczeństwozdrowotnestanowizatemcel,którywymaganieustannychza-
biegówwspierających,azarazemangażującychinstytucjepaństwa.Bezpieczeństwo
zdrowotnemożnaanalizowaćzpozycjiwieludyscyplinnaukowych,wtymnauk
społecznych,którebadająaspektyżyciaspołecznegodeterminującesystemspo-
łeczny.Terminynzdrowie”oraznbezpieczeństwo”stanowiąważnekategorieprzy-
woływanewewspółczesnymdyskursiepolitycznym,społecznym,aletakżeinauko-
wym.Istotnąprzesłankąskłaniającądopodjęciatejtematykiwsposóbłącznystało
sięrosnąceznaczenieproblematykibezpieczeństwazdrowotnegoobywateli.
Zdrowiejestpodstawowąwartościąwżyciuludzi,aprawodozdrowianależy
dokatalogupodstawowychprawczłowieka.Realizacjategoprawawstopniugwa-
rantującymbezpieczeństwozdrowotneobywatelimusibyćwspieranaskuteczną
politykąpaństwa.Istniejewieledefinicjipojęcianzdrowie”,akażdyspecjalistain-
terpretujejezwłasnychpozycji,woparciuoistotęodpowiedniejnauki.Higieniści
uważająwięc,żezdrowiejestoptymalnąinterakcjąludzkiegociałaześrodowi-
skiem;fizjolodzytwierdzą,żezdrowietozdolnośćdoutrzymaniahomeostazy,
tj.względnejstałościwewnętrznegośrodowiskaciała;filozofowieisocjologowie
podajązaśnastępującądefinicję:zdrowietostanoptymalnegofunkcjonowaniaor-
ganizmu,pozwalającymunajlepiejwypełniaćswojefunkcjespołeczne;lubzdrowie
jestczymświęcejniżbrakiemchoróbiurazów,jestokazjądopełnejpracy,odpo-
czynku,pełnieniafunkcjinieodłącznychczłowiekowi,doswobodnegoiradosnego
życia.Każdazdefinicjijestuzasadniona,gdyżzdrowiejestjednocześniekategorią
medycznąispołeczną,jesttakżekategoriąpsychologiczną,filozoficzną,ekonomicz-
nąitp.
OgólnieprzyjętadefinicjazdrowiajestpodanawKonstytucjiŚwiatowej
OrganizacjiZdrowia(WHO):nZdrowiejeststanemcałkowitegofizycznego,psy-
chicznego(umysłowego)ispołecznegodobrostanu,anietylkobrakuchoroby”.
Niestety,tainterpretacjaniejestskierowananailościowąocenęstanuzdrowia,jest
sprzecznazobecnymtrendemzmianwzdrowiupublicznym,zaprojektowanym
zmyśląoidealnejopcjizdrowia,iwreszcieanalizujezdrowietylkowstatystyce,
chociażjesttodynamicznyprocesrozwojuorganizmuiosobowości,podlegający
zmianomprzezcałeżycie.Jednakwłaśnietadefinicjamaholistycznepodejściean-
tropologiczne,optymalnieodzwierciedlającepołączenieczynnikówbiologicznych
ispołecznychwczłowieku.
Stajesięjasne,żerzeczywistenzdrowie”możemiećróżneaspektylubskład-
niki.Zdrowiefizycznetonietylkobrakchoroby,aletakżepewienpoziomrozwo-
jufizycznego(ijegoharmonii),sprawnośćfizycznaistanfunkcjonalnyorganizmu.
WedługWHOzdrowiepsychiczne(umysłowe,psychiczne)jeststanemdobrego
samopoczucia,wktórymczłowiekmożerealizowaćswójwłasnypotencjał,radzić
sobiezezwykłymisytuacjamistresowymi,pracowaćwydajnieiowocnie,atakże
przyczyniaćsiędożyciaswojejspołeczności.
Zwyczajowowyróżniasiętakżezdrowieduchowe,moralneispołeczne.
Duchowezdrowietosystemludzkiegomyślenia,jegowartości,przekonańipostaw
wobecotaczającegogoświata.Zdrowiemoralnezależyodzasadmoralnych,któ-
restanowiąpodstawężyciaspołecznegoczłowiekawdanejzbiorowości.Cechami
zdrowiamoralnegosąprzedewszystkimświadomepodejściedopracy,opanowanie
