Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sylwicznośćgatunkowawradiowychaudycjachdladzieciimłodzieży
15
mimałychdziecianiżelimłodzieży–odbiorcównJuniora”.Dlajednoznaczności
dzieckowymagaprecyzyjnegowyrażaniaintencji.Waudycjachdlamłodzieży
wwiększościwypadkówrealizujesięokreślonegatunki,alenieujawniasięich
nazw.Możnawięcdomniemywać,żeodbiorcaodużejświadomościjęzykowej
iwysokiejsprawnościwposługiwaniusięsłowemporadzisobiezodczytaniem
zamiarunadaniawzakresiepostacigatunkowejkomunikatu.
Wdalszejczęściartykułuomówiętylkoniektórenazwaniagatunkówrepre-
zentowanychwaudycjach.
Sposóbrealizacjikomunikatu
Wradiuprzekazywanieinformacjinastępujekanałemwokalno-audytywnym
iinstrumentalno-audytywnym.Nadawcainformacji(spiker)mówi,odbiorcynato-
miast–słuchają.Alemożebyćzachowanykierunekodwrotny.Odbiorca(dotych-
czasowysłuchacz)możenadaćinformacjętelefonicznie,aspiker(dotychczasowy
nadawca)zarejestrowaćjąsłuchowo.Takwięcuczestnicyinterakcji(reprezentanci
radiaisłuchacze)mogąsięsłyszećimogądosiebiemówić.Komunikatysąkodo-
wanejęzykowo.Kodtenjestjednocześniepośrednikiemwprzekazywaniuinfor-
macjikodowanychinstrumentalnie,ikonicznieorazparajęzykowo(prozodycznie,
kinezycznie,proksemicznieitp.)6.
Otym,żekomunikatysąrealizowanemownie,nadawcyzaznaczają,używając
określonychczasownikówmówienia.Zbogatejgrupyleksemówotejwartości
semantycznej7spikerzywybierająwzasadzietrzynastępujące:mówić,powiedzieć,
gadać.Jednakżeniematakiegoużyciasłowamówićwrejestrzekontekstów,które
niemiałobyinnegojeszczenacechowania,czyliniematakiego,któremówiłoby
wyłącznieogłosowejrealizacjikomunikatu,czasownikiteprzybierajądodatkowe
sensy,np.gadaćwprzeciwieństwiedopowiedziećsugerujebanalnośćtreściową:
Alejatakgadam,atutajtrzebapowiedzieć…Powiedziećczymówićutożsamiają
sięzkoleizinformować:Aterazposłuchajcie,comówiąnatemattejmuzyki
wasirówieśnicy.Naustnośćkontaktuzodbiorcąwskazujeponadtoczasownik
(wy)recytować.Zakładaonprzedewszystkimspecyficznośćustnejrealizacji.Por.:
IkiedyjużŁukasziKamilpowiedzieliwiersze,to…;Tobyłarewelacyjnarecytacja.
6P.Guiraud,Semiologia,WiedzaPowszechna,Warszawa1974,głównies.56inast.
7M.Łaziński,Opozycjaczasownikówmówić–powiedziećwjęzykupolskim.Analizaleksy-
kalnaiaspektowa,[w:]Semantycznastrukturasłownictwaiwypowiedzi,red.R.Grzegorczykowa,
Z.Zaron,WydawnictwaUW,Warszawa1997,s.121–147.Zob.równieżA.Pajdzińska,Nazwy
mówieniawjęzykupolskim,[w:]JęzykaKultura,t.2:Zagadnienialeksykalneiaksjologiczne,
red.J.Puzynina,J.Bartmiński,WydawnictwonWiedzaoKulturze”,Wrocław1991,s.53–64.
