Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
liczbiejednostek.Wtympodejściuteoretycznymniemadobrawspólnego,odrębne-
gooddóbrposzczególnychjednostek.Dobropowszechnejestsumądóbrnajwiększej
liczbyjednostek.Społecznośćjawisięcałkowiciepodporządkowanajednostce.
Teoretycyoorientacjipersonalistycznejwskazujązkolei,żejednaidruga
teoriasąbłędne.Pierwszaznich–organicystyczna–gloryfikującspołeczność
kosztemjednostki,doprowadzadopochłonięciaczłowiekaprzezzbiorowość.
Natomiastteoriaumowyspołecznejstawiającnaindywidualizm,nieuwzględnia
społecznegocharakterunaturyludzkiejorazdobraponadjednostkowego,daje
jednakideologicznepodstawydlatworzeniastrukturspołecznych,wktórych
większośćludzijestnarzędziemiśrodkiemwrękachnielicznychjednostek10.
Tesprzecznościzostałyrozwiązanewobszarzeteoriifunkcjonalnejopierającej
swezałożenianafilozofiiśw.Augustynaiśw.TomaszazAkwinuWnaukach
oorientacjipersonalistycznejwskazujesięnapodmiotowycharakterczłowieka.
Tylkozracjitego,żejestonosobą(personą),posiadazespółprawwolnościowych
ispołecznych.Prawaspołecznepozwalajączłowiekowinakorzystaniezwolno-
ściiwłączaniesięjednostekwróżneformyżyciaspołecznego,któreumożliwia
jednostceludzkiejrozwójczłowieczeństwa.Człowiekniejestczymśstałym,go-
towym.Podwpływemspołeczeństwaikulturykształtujeswąosobowość,awięc
postawy,dążenia,systemywartościiwzorypostępowania.
WiekXXIzapoczątkowałwalkęczłowiekazczasemorazpościgzaucieka-
jącymczasem.Światnieustannieprzyspieszającystałsięswoistymnturboświa-
tem”,którycharakteryzujesięnarastającąszybkozmiennością,niepewnościąoraz
nieprzewidywalnością.ZdaniemWiesławaSztumskiegoprawdopodobniedo-
chodzimyjużdokresumożliwościprzystosowaniasiędotakichszybkościitak
szybkichzmian,ponieważwyczerpująsięnaszezdolnościadaptacyjne–cielesne
iintelektualne.Jegozdaniemwspółczesnacywilizacjawytworzyłaspołeczeństwo
nnonstop”,wktórymludziezmuszeniprzedewszystkimwzględamiekonomicz-
nymipróbująciąglepodnosićwłasnąwydajność,ścigającsięnawetzkompute-
rami.Tempoprzemieszczaniasię,dostosowywania,podejmowaniadecyzji,re-
zygnowaniazdziałaństałosięwyznacznikiemsukcesużyciowego,powodzenia,
standardużycia,anawetszczęściajednostki11.
IstotnymdopełnieniemtejnieprzewidywalnościwiekujestkoncepcjaRi-
chardaSennetta,którywprowadzającpojęcienelastycznegokapitalizmu”wska-
zuje,żejegokonsekwencjąjestcorazwięcejzagubionychiskazanychnaporażkę
10
Tamże,s.24.
11
W
.Sztumski,Turboświatizasadaodśpieszania,nProblemyEkorozwoju”2006,nr1,s.52.
15
