Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
RozdziałI
I.Chrzanowska2002;L.Sałaciński2003;D.Waloszek2003;J.Szmagal-
ski2004;T.Zbyrad2008,S.Tucholska2009;M.Kocór2008,2010).
10Pojęciewypaleniazawodowego
Zjawiskowypaleniadefiniowanejestwspółcześniezuwzględnieniem
dwóchjegoaspektów:etiologiiisymptomatologii.Pierwszagrupadefinicji
koncentrujesięnaprzyczynachtegozjawiskaiukazujejejakonastępstwo
długotrwałegostresupowiązanegoznieumiejętnościąprzezwyciężeniago
(J.Wojciechowska1990).Drugagrupaopisujeobjawywypaleniawmyśl
przekonania,żepogrupowanieiustrukturalizowaniesymptomówułatwi
klinicznądiagnozęsyndromu(I.Chrzanowska,J.Milczarek2005).Wielu
badaczyujmujeobydwateaspektyłącznie,wskazującwswychdefinicjach
zarównonaprzyczyny,jakiskutkiwypalenia.
H.J.Freudenberger(za:M.Wolicki2008)opisałsyndromwypale-
niajakowyczerpanieemocjonalne,będąceefektemprzytłoczeniasprawa-
miklientówbądźpartnerówzawodowychludzi,którychpracapolegana
niesieniupomocy(psychoterapeuci,lekarze,duchowni,pielęgniarki,pra-
cownicypomocyspołecznej,nauczyciele,menedżerowie).Wyczerpanieto
przejawiasięm.in.:wnerwowości,brakucierpliwości,złośliwości,po-
czuciuznudzenia,alienacji,nieokazywaniuemocji,atakżewprzyjęciu
postawywyższościinieomylnościprzyjednoczesnejpodejrzliwościoraz
poczuciuniedoceniania(za:J.Moczydłowska2002).Wewspólnejdefi-
nicjiwypracowanejprzezH.J.FreudenbergeraiG.Richelsona(1980,
s.13)autorzykonkludują,żewypaleniejestnstanemzmęczeniaczyfru-
stracjiwynikającymzpoświęceniasięjakiejśsprawie,sposobowiżycia
lubzwiązkowi,conieprzyniosłooczekiwanejnagrody”.
DlaA.PinesiE.Aronsona(1988,s.9)wypaleniejestnstanem
fizycznego,emocjonalnegoipsychicznegowyczerpania,spowodowanym
przezdługotrwałezaangażowaniewsytuacje,któreobciążającepod
względememocjonalnym”.A.Pines(2000)przypisujewypalenietylko
osobomosilnejmotywacji,gdyż,jakpodkreśla,żebysięwypalić,dana
osobamusipierwotnienpłonąć”.E.Aronsoniin.(za:J.Fengler2001)
podkreślająponadto,wypaleniewiążesięzuzmysłowieniemsobieprzez
osobypomagające,żewykorzystałyjużrezerwyswoichsiłiniewstanie
dłużejpomagaćinnym.
WedługA.Bańki(2000)wypaleniezawodowejestreakcjąemocjonalną
organizmuwsytuacjistresowej,jakąstwarzawpracyzawodowejwymóg