Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SzOLEM-ALEJCHEMMiliony!PowieśćgiełdowawliścikachO19
samego;ponaszemutoznaczy:kupowałisprzedawał,brałioddawał
sobiesamemu.Zcałejjegokrętaninyokołomilionówzostałymugrube
książkikontowe,zapisanemnóstwemcyfr,anastrychuuniegoleżykil-
kaworków,wypchanychdługimidepeszamizPetersburgaiWarszawy–
całearchiwum!...
Raznazawszeprzekonałemsię,żejakniemaszczęścia,tonicnie
pomoże!Trochęmisięudało,żemsięzawczasuspostrzegłiprzerzucił
nainnyzawód,honorowyzawód.Jestemmianowicieterazpoprostu
faktorem,właśnietuwJehupcunagiełdzie.Totysięzapewnezapytasz,
skądjadofaktorstwa?Totakahistoria;mamyprzecieżBogaWielkiego,
Wszechmocnego,ajasobietakpomyślałem:wszakżewJehupcujest
faktorówflbezuroku”tylu,ilegwiazdnaniebie,aczytojajestemgorszy
niżoni?Mam,zdajesię,takżeręceinogi,inoszoczami,jakwszyscy
Żydzi;takichzaś,jakja,dobrzeurodzonych,jestwielu,ajednaknie
wstydząsięfaktorować,spacerujączlaskąwręce.Aznówpomyślawszy,
tocozawielkafltora?”*.
JeżelinaprzykładChajkelDaatsch,któryjestpółgłówkiem,potrafi
jednakstręczyćprzypomocyBoskiej!Trzebatylkoumiećkłamać,agdy
sięjestdotegokawałkiemaroganta,tojużmożnabyćfaktorem.Ana-
wet,imwiększymsięjestkłamcąizuchwalszymarogantem,tymwtedy
większymsięjestfaktorem.Wierzajmi,tuwJehupcusąmaklerzytacy,
żeunaswMazepówcemoglibybyćzaledwiebelframialbofurmanami.
Prawiepodpisaćsięnieumieją,ajednakwidziszprzecież,jaktotymó-
wisz:flgdyBógchce,toimiotławystrzeli”.
Trzebatylkowłożyćbiałygorsikapeluszładny,mówićnawpółpo
rosyjskuipółponiemiecku,łazić,wąchać,chwytaćsłowo,pobiegnąć
tu,poskoczyćtam–flproszękurtażu”!flKurtaż”toopłatazafaktorstwo,
jaksiępłacinaprzykładzazarzynaniebydła.Aj,jakitosłodkigrosz,ten
flkurtaż”!Bezzawrotugłowy,bezboleści!Otomdopierowczorajzłapał
pięćdziesiątkę**flkurtażu”,żebymtakwiedziałozłejwieczerzyrazem
ztobą,jakwiemzaco!Zrobiłem,dziesięćtysięcypudówcukru,zrobiłem
*Nauka.
**50rubli.
