Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24OWSPÓLNOTAPYTAŃ.ANTOLOGIA
wielkomiejskiminteligentem,światemjegoczytelnikówiświatemtra-
dycyjnych,małomiasteczkowychŻydów.Wszyscyonidoświadczająna
różnesposobybolączeknowoczesności.PoprzezpostaćSzolem-Alej-
chemapisarzprowadziskomplikowanąmetaliterackąiautofikcjonalną
gręzczytelnikiem.Szolem-Alejchemtopodróżnikiwędrowiec,narrator
iczęstoadresatopowiadanychprzezsiebiehistorii.Takjestm.in.wDzie-
jachTewjiMleczarza.PrezentowanewantologiiMiliony!tozkoleiwydany
w1903r.fragmentinnejpowieściRabinowicza,Menachem-Mendl.Obie
powieścitowzasadzieserietekstówpisanychnaprzestrzenidwudzie-
stulatMenachem-Mendlwlatach1892–1913,natomiastDziejeTewji
Mleczarzawlatach1894–1914.Reprezentującharakterystycznedla
twórczościRabinowiczagatunkipierwszajestpowieściąepistologra-
ficzną,drugacyklemmonologów.Wobupisarzprowadzipodobnegry
ztradycjąpowieściopisarską.
WinterpretacjachtwórczościRabinowiczażydowskakrytykalite-
rackaskupiałasięprzedewszystkimnaspecyficejegohumoruikre-
acjibohaterów.Wgaleriistworzonychprzezniegopostaciwyróżniano
najczęściejparęMenachem-MendliTewjeMleczarz.Wielukrytyków
uznawałoichzapostacisyntetyzującetwórczośćżydowskiegoklasy-
ka,azarazempostacizasadniczedlahistoriiliteraturyjidysz.Tradycję
takiejinterpretacjiustaliłdrukowanyrównieżwtymtomiekrytykBal-
-Machszowes,wartykulez1908r.
Światprezentowanejtutajflpowieścigiełdowej”rozpiętyjestmiędzy
małymmiasteczkiem,Mazepówką,awielkimmiastem,Jehupcem(Kijo-
wem),międzyktórymikursująlistyMenachema-Mendlaijegożony,Szaj-
ny-Szajndli.Dostarczająonewiedzyożyciuspołecznościżydowskiejna
prowincjiiwwielkimmieście,jejobyczajachidylematachzwiązanych
zezmieniającymsięgwałtownieświatem.Wieletuhumoru,asytuacje
komicznewynikajączęstozkontrastumiędzyregułamiżyciawtrady-
cyjnejspołecznościżydowskiejatymi,którerodząsięwnowoczesnej
metropolii.PowieściowyJehupectomiastowielkichmożliwości,alejed-
nocześnieladachwilamożnasiętuspodziewaćkońcaświata.WKijowie
dochodziłoczęstodoaktówprzemocywobecŻydów.Podczaspogro-
muwkwietniu1881r.napastnicysplądrowaliokoło1000żydowskich