Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Regioniregionalizmwstosunkachmiędzynarodowych
czamożeprzybieraćróżneformy,zaśregionalnaintegracjagospodarczajest
procesem,wktórymstopniowolikwidowanesąbarieryorazograniczenia
whandluitworzonewspólneinstytucje,aprocesprzechodziprzeznastę-
pująceetapyrozwoju:odpreferencyjnejstrefyhandlu,przezstrefęwol-
negohandlu,unięcelną,wspólnyrynek,unięekonomiczną,ażpouniępoli-
tyczną35.Dynamicznyrozwójregionalizmuekonomicznegonastąpiłwlatach
90.XXwieku–wEuropiepostępowałaintegracjawramachUniiEuropej-
skiej,powstałaCEFTA,czyliŚrodkowoeuropejskiePorozumienieoWolnym
HandlujakostrukturawspółpracygospodarczejpaństwGrupyWyszehradz-
kiej,rozszerzonanastępnieokolejnepaństwaregionuEuropyŚrodkowo-
-Wschodniej.
Regionalizmwramachstosunkówmiędzynarodowychkształtujesiętakże
wsferzebezpieczeństwa.Regionalnestrukturybezpieczeństwaoddziałująna
bezpieczeństwowewnętrzne,kształtująrelacjepaństwdanegoregionu,atakże
wpływająnapolitykępaństwspozaregionu.
AndrewHurrellwyróżniapięćrodzajówregionalizmów:
„–Regionalizm–procesobejmującywzrostnieformalnychpowiązańitrans-
akcji,będącywynikiemgłówniedziałalnościgospodarczej,leczobejmujący
takżepowiązaniaspołeczneipolityczne.
–Regionalnaświadomośćitożsamość–mieszankahistorycznych,kulturo-
wychispołecznychtradycjiprowadzidowspólnegopostrzeganiaprzyna-
leżnościdoszczególnejwspólnoty.
–Regionalnawspółpracamiędzypaństwowa–państwalubrządymogąpopie-
raćporozumieniaikoordynacjemiędzysobąwcelurozwiązywaniawspól-
nychproblemóworazchronieniaiwzmacnianiarolipaństwaiwładzy
rządu.
–Popieranaprzezpaństwaregionalnaintegracjagospodarcza–częstonajpo-
wszechniejszaformaregionalizmu;rządyigrupyinteresówgospodarczych
realizująintegracjęgospodarczą(różnącodogłębiizakresu)wceluwspie-
ranialiberalizacjihandluiwzrostugospodarczego.
–Regionalnaspójność–połączenieczterechwcześniejszychprocesów
możedoprowadzićdowyłonieniasięspójnegoiskonsolidowanegobytu
regionalnego”36.
WopiniiL.FawcetiA.Hurrellawspółcześnie:
„–liczba,zasięgiróżnorodnośćregionalistycznychprojektówwzrosłyznacząco
odostatniejregionalistycznejfaliwlatach60.XXwieku;
–coraztrudniejrozdzielićregionalizmpolitycznyodekonomicznego;cechą
nowegoregionalizmujestjegowielowymiarowycharakter;
31
35Ibidem,s.289.
36A.Hurrell:ExplainingtheResurgenceofRegionalisminWorldPolitics.“Reviewof
InternationalStudies”1995,Vol.21,No.4,s.334–338.