Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzeniedozagadnieńwielokryterialnegowspomaganiadecyzji
Przystępującjednakdoocenyskutkówpodejmowanejdecyzji,decydent
musiokreślić,zjakiegopunktuwidzenia(celu)będzietegodokonywałoraz
wjakichwarunkachograniczającychdziała.Powstajezatempytanie:jak
zmierzyćczyporównaćdanedecyzje?Zewzględunacel,którystawiasobie
decydent,jednadecyzjamożebyćlepsza,ainnagorsza.Dopieroposprecy-
zowaniutakiegocelumożnadokonaćwyborudziałaniakonsekwentnieprzy-
bliżającegocel.Wybórwłaściwegocelujestbardzoistotnączęściąskładową
procesupodejmowaniadecyzji.
Ścisłezdefiniowaniepunktuwidzenia(celu),zjakiegobędzieoceniana
danadecyzja,jestokreślanejakokryteriumoceny(wyboru),wskaźnikjakości
ocenylubfunkcjacelu.Wpraktyceinżynierskiejważnejestnietylkowytwa-
rzanienajskuteczniejszychsystemów,technologii,procesów,maszynitp.,ma-
jącychokreślonąwartośćużytkową,alerównieżistotneznaczeniemastrona
ekonomicznatejdziałalności[169],[224].Naprzykładpodczasdostawtowa-
rudoprodukcjikryteriumocenymożebyćczaslubkosztdostawy.Natomiast
wprzypadkuwyborupojazduprzeznaczonegododostawdocentrummiasta
jakoistotnemożnawskazaćkryteriumekologiczne.Oznaczato,żeustalane
kryteriummusiwynikaćzcelulubcelów,jakiezostałypostawioneprzedde-
cydentem.Decydentjestzainteresowanytakądecyzją,którapozwolinauzy-
skaniejaknajlepszegowyniku,np.najkrótszegoczasulubnajniższegokosztu
dostawy,lub,wprzypadkuwyborupojazdudodostawdocentrummiasta,
najniższegostopniazanieczyszczeniaśrodowiska.Azatemwybórwłaściwej
decyzjitokonsekwencjaprecyzyjnieokreślonegoceluprocesudecyzyjnego.
Samadostawatowaruczywybórpojazdutoproces,którymożnascha-
rakteryzowaćwielomawielkościami,np.prędkościąprzemieszczania,trasą
przemieszczania,pojemnościąsilnika,rodzajem/typempojazduitp.Wymie-
nionewielkościnazywanezmiennymistanu,ponieważcharakteryzująone
stanprocesu.Tegotypuwielkości,któremająwpływwkońcowymefekcie
nawskaźnikocenyjakościrozwiązania,aktórychwartościnależyustalić,
nazywanezmiennymidecyzyjnymilubsygnałemsterującym.Wprocesie
decyzyjnymwystępująrównieżpewnezgóryustalonedanenazywanepara-
metramidanegoproblemudecyzyjnego.
Oczywiściekażdadecyzjapodejmowanajestwpewnychwarunkach,któ-
rezawężająniejakonaszeposzukiwania.Naprzykładczasrealizacjidostawy
niemożeprzekroczyć2dni.jegokoszt30000czyteżdopuszczalnamasa
całkowitapojazdów(DMC),którebędąrealizowałydostawydocentrummia-
sta,niemożebyćwiększaniż3tony.Wpraktyceinżynierskiejmożnawska-
zaćwieleprzykładówzawężaniazbioruposzukiwanianajlepszegorozwiąza-
nia.Itak,konstruktorprojektującnoweurządzenie,poszukujenajlepszych
14