Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AUGUSTZALESKI
OtrzymałteżpropozycjęobjęciafunkcjisekretarzaTowarzystwa
MiłośnikówHistorii.obranąprzezeńnaukowąścieżkęprze-
rwałjednakwybuchWielkiejWojny
.
PoczątkowoA.Zaleski,niezmobilizowanydorosyjskiej
armiizpowodówzdrowotnych,zaangażowałsięwprace
CzerwonegoKrzyża,alerychłozwiązałsięzistniejącymdo
listopada1914r.antyrosyjskimZjednoczeniemOrganizacji
Niepodległościowych.Itowłaśniezramienianiepodległościo-
wejlewicyodmarca1915r.przebywałwWielkiejBrytanii,gdzie
zczasemobjąćmiałsteryPolishInformationCommittee.Jego
wyjazddoLondynukoordynowałStanisławPatek,bliskiwspół-
pracownikJózefaPiłsudskiego.Tenostatnizaśdlaprzyszłego
szefaMSZprzygotowałnaokolicznośćspecjalneinstrukcje.
NieformalnymikanałamiA.ZaleskimiałpoinformowaćForeign
OfficewimieniuKomendanta,Legionywalcząpostronie
państwcentralnychwyłącznieprzeciwRosjiiżeJ.Piłsudski
nigdyniepozwoli,abyzostałyoneużyteprzeciwkoaliantomza-
chodnim.GdytylkoRosjazostaniepobita,niebędziezagrażać
dłużejsprawiepolskiejiuznaostatecznieprawoPolskidonie-
podległości,LegionyzaprzestanąwalkiubokuBerlinaiWiednia.
J.Piłsudskiponadtomiałsięzobowiązać,będziewgeścieprzy-
jaźnidostarczałBrytyjczykominformacjedotyczącesiłyiliczeb-
nościlegionowychformacji.InstrukcjeteotrzymałA.Zaleski
podkonieclutego1915r.wSztokholmieodówczesnejmałżon-
kiM.Sokolnickiego-Eugenii.BywałnastępniewSzwajcarii,
wktórejnajłatwiejbyłonawiązywaćkontaktyiwspółpracęoraz
podtrzymywaćrelacjezinnymiPolakamii-wzwiązkuztym
-nierazjeszczebędzieodwiedzał.A.Zaleskiviawspomnia-
nyM.SokolnickiinformowałJ.Piłsudskiegom.in.obrytyjskich
głosachdotyczącychsprawypolskiej.Spotykałsięikonferował
równieżzS.Askenazym,JanemKucharzewskim,IgnacymJanem
Paderewskim,HenrykiemSienkiewiczem.
WyjazdydoSzwajcariiułatwiałA.ZaleskiemuForeignOffice.
OdrazupoprzybyciudostolicyZjednoczonegoKrólestwana-
wiązałonbardzodobrekontaktyzsirErikiemDrummondem-
osobistymsekretarzemszefabrytyjskiejdyplomacjisirEdwarda
Greya,azczasemsekretarzemgeneralnymLigiNarodów.Dzięki
16