Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
STOSUNKIKULTURALNE[ł]ZPAŃSTWAMISKANDYNAWSKIMIł
litewskich,naturalnysynZygmuntaStarego,obiecywałOlausowika-
nonię.NowybiskupSebastianBranickiikapitułabylijednakprzeciwni
kandydaturzecudzoziemcaiwygnańca,cozniechęcałobracidoprzy-
jazdudoPolski.PodobnywtreścibyłlistJohannesaMagnusadoSamu-
elaMaciejowskiegozpaździernika1543r.59Negatywnyrezultattych
starańmiałzaważyć-jaksądziStellaSzacherska60-naredukcjiroli
PolskiwdziełachhistorycznychikartograficznychOlausaMagnusa:
CartaMarina(1539)iHistoriadegentibusseptentrionalibus(1555).Nie
dokońcajesttosłuszne,skoronaznakomitejmapieSkandynawiitegoż
uczonegoCartaMarina61znalazłysięsłowapełnepodziwudlakróla
polskiegoZygmuntaStarego:nNonfuitrexsimilisei”(CNiebyłokróla
podobnegojemu’).OlausaMagnusainteresowałyosobliwościwPol-
sce.OdwiedziłonkopalniesoliwWieliczceiBochni,lecznajcieplej
wypowiadałsięoGdańsku,który,mimowyraźnychskłonnościdopro-
testantyzmujeszczezapanowaniaZygmuntaStarego,użyczyłgościn-
nościkatolickimuciekinieromzeSzwecji.OlausMagnuszadedykował
temumiastuosobneobjaśnienie62domapyCartaMarina.Wliściedo
radymiastaGdańskapisał,pracęnadtymdziełemmógłwykonać
ndziękiszczególnejpomocy,bezpieczeństwuiżyczliwościdoznanej
wwaszymczcigodnymmieście,któregomieszkańcembyłemprzez
pewienczas”63.TakżerelacjeJohannesaMagnusazGdańskiembyły
przyjazne,oczymświadczączterylistydowładzmiasta:z21grud-
nia1531r.zŻukowa,25stycznia1534r.zWrocławia,30maja1538r.
zVicenzy,22maja1538r.zWenecji64.Interesującyjesttuszczególnie
59Ibidem,s.167-168.
60S.Szacherska,op.cit.,s.13.
61Zob.M.Sach,KartographiealsVerlustbeschreibungundAppell:DieCarta
MarinadesOlausMagnusvon1539alsBeitragimRingenumdieEinheitderKirche,
w:Aufsicht-Ansicht-Einsicht.NeuePerspektivenaufdieKartographieanderSchwel-
lezurFrühenNeuzeit,red.T.Michalskyetal.,TrafoVerlagsgruppeDr.Wolfgang
Weist:Berlin2009,s.197-225.
62O.M.Gothus,BeskrivningtillCartaMarina,GeneralstabensLitografiska
Anstalt.Kartoförlaget:Stockholm1965,s.5:nOchtilllovochäratillägnadden
kungligastadenDanzigiPreussenł”
63Cyt.za:S.Szacherska,op.cit.,s.18.
.
64JohannesMagnusLatinLetters,s.105-106,108-110,131-132,135-136.
~71~