Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Cowięcej,niewiemy,czytakiedziałaniejakpoznaniewogólemoże
przynieśćcokolwiekpozatwierdzeniamiitowarzyszącymiimaktamiro-
zumienia,któreprzecieżjakoskierowanezawszenacośzewnętrznego
(czyliprzedmiot–jakkolwiekczasemstajemysięnimimysami)zawsze
pozostanąnamdopewnegostopniaobojętne.Zdrugiejstrony,paradoksal-
nie,różnorodność,bogactwomyśli,którychdorobiłasięludzkość,myśli
mądrychiczęstowoczywistysposóbtrafnych,całenaszebogactwoprawdy
jestjużtakwielkie,żejegopomnożenieniewielemożejużzmienić.Nowy
wielkisystemfilozoficzny,takwspaniałyiwszechstronny,jaksystem
św.TomaszaczyG.W.F.Hegla,możeibardzobysięnamprzydał,ale,
poprawdzie,małokorzystamyztego,cojużmamy(choćbymałoczytamy
TomaszaiHegla),więctaprzydatnośćpozostałabyraczejwirtualna
niżrzeczywista.Totak,jakbyśmymielijużkilkadomówisamochodów
ipragnęlikolejnych,możeilepszych,alemającjużje,niemieliczasuisił,
żebyznichskorzystać.Niechodziwięcoto,żenihilnovisubsole,anioto,
żeniemażadnejbezwzględnejiwieczystejprawdy,aniwreszcieoto,
żeprawdaniepowinnanasjużwięcejobchodzić,leczpoprostuoto,że
mądrościtegoświatajestwięcej,niżjestwstanieunieśćktokolwiekznas.
Wrezultaciedziałalnośćfilozofastajesięraczejwyrazemjegoosobistego
korzystaniazmądrościizapisemjegoosobistegostawaniasięmądrym
człowiekiemniżudziałemwpublicznymprzedsięwzięciupomnażania
mądrości.Tamądrość,naktórąnasstać,jużjestnamdostępna,ata
mądrość,któranasprzerasta,jeszczeniejestnamdostępna.Dlatego
właśniewielu,zdającsobieztegosprawę,instynktownieukierunkowuje
swojądziałalnośćnabadaniehistorycznienamdanegodorobkumyślowego
ludzkościipiszeksiążkiorozmaitychfilozofachorazichmyślachwza-
miarzebezstronnegoskatalogowaniaiudostępnieniaposiadanejjużprzez
nasmądrości.Jakjużwspomniałem,tennawykutarłsięconajmniejod
połowyXIXw.ijestczęściątypowejjeszczeidlanaszychczasówUkultury
hermeneutycznej”.Taksiążkarównieżpoczęściwniejtkwi,alejedno-
cześniepróbujesiętrochęspodjejprzemożnegowpływuwyzwolić.
Bynajmniejniechcęsugerować,żemądrośćjestpozorem,filozoficzna
wiedzamałookreślonaimałowiarygodna.Wręczprzeciwnie.Jestem
przekonany,żedziękifilozofiiinaucenaprawdębardzowielewiemyinader
sceptycznieodnoszęsiędotych,którzyignorująctenfakt,pozwalająsobie
filozofowaćcałkiemnawłasnąrękę,takjakbynicprawdziwegoiwnikli-
wegoniepowiedzianonadanytematprzednimi.Każdymaprawomyśleć
imówićróżnerzeczyofilozofii,aleteżniemożedomagaćsięodinnych,by
bralitopoważnie,jeślisamniezadałsobietrudupoważnegotraktowania
11
