Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Rozdział1.Wprowadzeniedozastosowańmetodekonometrycznych...
mówkształtującychprocesyekonomiczne,wszczególnościcyklekoniunktural-
ne.Wtedytostworzonopodwalinypodrozwójgałęzinauki,zajmującejsię
badaniemprawidłowości,występującychwgospodarcezapomocąmetodiloś-
ciowychiformułowaniawnioskówcodoprzyszłychwartościpodstawowych
zmiennychekonomicznych(dochodunarodowego,stopyprocentowej,zatrud-
nieniaitp.)6.
Innymisłowy,jużwtedyrozwinęłasięnarelatywnieszerokąskalęgałąźnauki,
nazwanaekonometrią7.Przedmiotemtejnaukijestestymacja(szacowanie),
wyrażonychwjęzykumatematycznym,relacjimiędzyzmiennymi,dotyczącymi
różnychobszarówgospodarki,którychpoziomyznanedziękipo-
siadanymdanymstatystycznym8.Azatem,ekonometriajesttonaukaspołecz-
na,wktórejtwierdzeniainarzędziateoriiekonomii,matematykiistatys-
tykimatematycznejwykorzystywanedouzyskiwaniawiedzynatematzjawisk
iprocesówgospodarczychprzyszerokimwykorzystaniudanychstatystycz-
nych9.PodobniezdefiniowałtopojęcieOskarLange,któryprzezekonometrię
rozumiałnaukę,zajmującąsięustanawianiem,zapomocąmetodstatystycz-
nych,konkretnychprawidłowościilościowych,zachodzącychwżyciugospo-
darczym10.
Dalszygwałtownyrozwójzastosowaniametodilościowychwekonomiimiał
miejscetużprzedorazwokresiedrugiejwojnyświatowej,gdystałosięoczywiste,
metodyte,zwłaszczamodeleoptymalizacyjneorazmodelenakładówiwyników
produkcji,przydatnedobadaniazależności,występującychwgospodarcekraju11
6W1930r.powołanozinicjatywynorweskiegoprofesoraUniwersytetuwOsloRagnaraFrischa,
jednegozpóźniejszych(1971)laureatówNagrodyNoblawdziedzinieekonomii,EconometricSociety,
któreod1933r.wydajerenomowanywskaliświatowejkwartalnik,,Econometrica’’.
7Gr.oikonomiam.in.gospodarka,gr.metronmiara).Namarginesiewartorównieżzaznaczyć,
pojęcieekonometriawprowadziłw1910r.polskiekonomistazeLwowa,P.Ciompa,któryjednak
używałjeniewznaczeniudzisiejszym,leczdooznaczeniazagadnieńzwiązanychzrachunkowością
(nawzórgeometrii),awięcdomierzeniapoziomuzmiennychgospodarczych(ekonomicznych),anie
zależnościmiędzynimi.
8Samemodelematematycznezjawiskiprocesówgospodarczychbyłybudowanenadosyćsze-
rokąskalęwramachtzw.ekonomiimatematycznej,jeszczewdziewiętnastymstuleciu.Jednak
dopierorozwójstatystykiekonomicznej,którynastąpiłnaprzełomieXIXiXXw.(szczególnie
burzliwywUSA),umożliwił,dziękizgromadzeniuodpowiednichdanychstatystycznych,wykorzy-
staniemodelimatematycznych(teoretycznych)dozastosowańpraktycznych,awięcrozwójmodeli
ekonometrycznych(por.np.:W.M.Persons,IndicesofBusinessConditions,,,ReviewofEconomics
andStatistics’’1919).
9Por.np.:A.S.Goldberger,Teoriaekonometrii,PWE,Warszawa1972,s.15.
10Por.np.O.Lange,Wstępdoekonometrii,PWN,Warszawa1960,s.11.
11Sztandarowąwdziedzinienakładówiwynikówprodukcjijest,opublikowanaw1940r.,praca:
W.W.Leontief,StructureoftheAmericanEconomy1919-1929,HarvardUniversityPress,Cambridge
1940,którejrozszerzonewydanie(1919–1939)ukazałosię,mimookresuwojny(amożewłaśnie
dlatego)w1942r.Natomiastpierwsząpublikacjąztegozakresujestartykułw,,ReviewofEconomics
andStatistics’’opublikowanyw1936r.przeztegosamegoautora,któryjestpowszechnieuznawanyza
ojcatejteorii,zacozresztąotrzymałNagrodęNoblawdziedzinieekonomii.