Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.Strategiepowrotów31
zmodąretro,alboChinatown,przykładkrytycznegoretronietylko
ukazującyprzeszłośćwciemnych,nieidealizującychbarwach,lecz
takżedekonstruującyDodwewnątrz”modelkinaklasycznego.
Wkinematografii–wobutychtendencjach–niechodziłowy-
łącznieosięgnięciedorelatywniewówczasnieodległejprzeszłości
historycznej,coniebyłobywżadensposóboryginalne,aleprze-
dewszystkimonovum,jakimbyłasamoświadomośćtejstrategii.
Autorefleksyjność,oznaczającawtymwypadkunietylkozastę-
powanieprzedstawianiaprzeszłościjejtematyzowaniem(orazka-
pitalizowaniem),alerównieżposzerzaniejejzakresu,opierałasię
nazastosowaniufiltrahistoriikina–konwencjiorazikonfilmo-
wychzapośredniczającychobrazwybranychepok.Zjednejstrony,
cozresztąoczywiste,naekranieuwzględnianodziejeDpodręczni-
kowe”.Bohaterowie,jakwkażdymfilmiehistorycznym,byliwięc
osadzeninatlewydarzeńdecydującychotrajektoriiichlosów,alata
sześćdziesiąteisiedemdziesiąte
XX
wiekuszczególnieupodoba-
łysobieczasyprohibicji,wielkiegokryzysuiIIwojnyświatowej,
nacowskazująwymienioneprzykłady.Zdrugiejstrony,coodróżnia
omawianytrendodfilmówDpoprostu”historycznych,pełnopraw-
nymelementemtychprzedstawieństałasięprzeszłośćkina,czyli
powrótdokulturyfilmowejposzczególnychdekad,takżefilmnoir
(wtymsensieretrobędzierównoznacznezautotematyzmem).Dlate-
goretroifilmnostalgicznyzmieniłysięwówczaswfundamentalne
pojęciapopkultury.Pozostająniminadaljakopodstawazaistnienia
kolejnychzjawiskiterminów.
Retro,czasembłędnieutożsamianeznostalgią,macharakterwy-
łącznieestetyczny.NajtrafniejzdefiniowałjeSimonReynolds,pisząc
oDświadomymfetyszyzowaniuminionejepoki(poprzezmuzykę,
strojeorazstylistykęwnętrziprzedmiotów),arealizowanymdzięki
twórczemuwykorzystaniupastiszuicytatu”59,iszerzej–oluźnym
określeniuwszystkichzjawiskodnoszącychsiędowzględnienie-
odległejprzeszłościkulturypopularnej.Ujęcietopodkreślarolę
emocjonalnieneutralnegoaspektuestetycznego(wopozycjidona-
cechowanejpsychologicznienostalgii)orazkonkretnenarzędzia
59
SimonReynolds,Retromania.Jakpopkulturażywisięwłasnąprzeszłością,przeł.
FilipŁobodziński,KosmosKosmos,Warszawa2018,s.12.
