Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Uwarunkowaniastrategiczneprzebudowy
centrummiastapoprzemysłowego
(MałgorzataCzornik)
ZdefiniowanyponadłwiekutemuprzezLeovonKlaassenacyklczterech
fazrozwojumiastarozpoczynaurbanizacja,którąopisanowówczasjakoproces
zaistniaływrezultacierewolucjiprzemysłowej,wymuszającejkoncentrację
ludnościwmieście,przedewszystkimwjegocentrum,anastępnieotaczających
jedzielnicach
1.Fabryki,hutyikopalnieoddrugiejpolowyXIXw.przyciągały
tysiącerobotników,którzytworzyliżywiołoworozrastającesięmiasta,wypeł-
niającichprzestrzeńmniejlubbardziejchaotycznązabudowąpodporządkowaną
zasadniczojednemucelowi:wzbogacićsię.TakbudowanoChicago,ŁódźiKa-
towice.Kategoriaszybkiegozyskuinwestorówwyznaczałazasadygospodaro-
waniaterenamimiejskimi,lokalizacjękonkretnychfunkcjiihierarchięnobili-
tacjimiejsczamieszkania.Jednocześniejednakkoniecznośćzapewniania
zadowalającychwarunkówżyciaprzyczyniałasiędoposzukiwaniarozwiązań
usprawniającychorganizacjężyciaidziałalnościwmiastach.Refleksjenadpla-
nowaniemichrozwoju
2wymusilizarównomasowoprzybywającymigranci
zterenówwiejskich,którzygenerowalipopytnamieszkania,sklepyiusługi,jak
iprzedsiębiorcyzaspokajającyichpotrzeby.
Odzawszecentrummiastajestjego„początkiem”,swegorodzajuprzy-
czynąpowstania,warunkującązachowaniaprzestrzennetych,którzyposzuki-
walizajęćpozarolniczych.Tooniprzybywającnajegoobszarosiedlalisię
przyrynkuigłównychulicach.Tampracowali,budowalikramy,kioski,warsz-
taty,aźniejkamienice,którewrazzewzrostemzamożnościstawałysięcoraz
wyższe,ozdobniejsze,bardziejoryginalne.Rynek,azczasemjakokonsekwen-
cjapowstaniadzielnic,takżecałecentrumpozostałowizytówkąmiasta,miej-
scemreprezentacyjnymdlaprzybywającychijednocześnieprzestrzeniączęstych
kontaktówispotkańmieszkańców.Onowyznaczarangęmiastaiodniegorozcho-
dząsiępasmazabudowy,którepoprzezzmieniającesięcechycorazdobitniejwyra-
żająoddaleniefizyczne,społeczneigospodarczeprzedmieść.
1J.Słodczyk:Przestrzeńmiastaijejprzeobrażenia.UniwersytetOpolski,Opole2001,pkt.3.1.
2Jednymzpierwszychprzykładówrozwiązańprawnychmającychwzałożeniukoordynować
inwestycjemiejskiebyłaamerykańska„LandOrdinance”ustawaz1785r.regulującazasady
gospodarowaniaziemiąiwprowadzającaregułęulicznegorusztu,któraspopularyzowałasię
wamerykańskichmiastanamasowąskalę.A.Wallis:Amerykamiasto,KrajowaAgencja
Wydawnicza,Warszawa1987.
13