Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
laniaZbiornikaCzorsztyńskiego,gdzieuujściagłównegodopływupowstaładelta
ifunkcjonujezakładeksploatacjikruszywawydobywanegowstrefiecofki.Wre-
gioniegórnośląsko-zagłębiowskimprzedmiotemdotychczasowegozainteresowania
badawczegobyłokilkadeltistrefrozległejakumulacjiwzbiornikachwodnych
(Rzętała,2003,2014a;Rzętałaiin.,2009).
Rozwójbadańnadprocesamibrzegowymiwobrębiesztucznychzbiorników
wodnychtowarzyszypowstawaniutakichakwenów,ajegobaząsąmetodywypraco-
waneprzyokazjiwcześniejprowadzonychbadańnadewolucjąjezior,jakonatural-
nychelementówśrodowiskaprzyrodniczego.JakstwierdzaA.Jaguś(2004),wyraź-
naintensyfikacjabadańdynamikistrefybrzegowejakwenówlimnicznychwPolsce
rozpoczęłasięwlatach70.XXwiekuiobjęłaprzedewszystkimgeosystemycoraz
liczniejszychsztucznychjezior.Zakresispecyfikarozważańbyłybardzoróżnorod-
ne.Najwięcejbadańdotyczyłoproblemuabrazjibrzegówirozpoznaniuprocesów
akumulacyjnychwstrefiebrzegowej(np.Pasternak,1964;Cyberski,1965;Kieraś
iin.,1973;Kostecki,1975;Dąbkowski,1978;Rydzik,1978;Pluta,Rydzik,1982;
Ziętara,1994,1995;Banach,1993a;Grobelska,2001,2002,2006).Rezultatempo-
stępowaniabadawczegobyły(niejednokrotnie)typologiebrzegówzbiornikówantro-
pogenicznych(np.Mazur,1975;Rydzik,1978;Korotaj,1990;Banach,1994;Rzętała,
1994;Jaguś,2000;Dulias,Rudnicka,2000).Dużeznaczeniedlatematykirozpa-
trującejmorfologiczneprzemianymisretencjonującychwodystojącemająwielolet-
niebadaniaprowadzonenazbiornikuWłocławek(Banach,1977,1981,1986,1988,
1992,1995;Wysokiński,1980;Wysokiński,Korotaj,1981;Korotaj,1990;Babiński,
Banach,1992;Gierszewski,1988),którychwyniki,wrazzwcześniejszymidokona-
niamipublikacyjnymi,zostałyzebraneprzezM.Banacha(1994)wuznawanejza
pierwsząwpolskiejliteraturzegeograficznejpróbękompleksowegookreśleniapro-
cesuewolucjicałejstrefybrzegowejsztucznegozbiornikawodnego.Zczasemba-
daniamiprocesówbrzegowychobjętezostałyinnezbiornikiantropogenicznewPol-
sce:DzierżnoDuże(Rzętała,1998),Poraj(Jaguś,2000),Pakoski(Grobelska,2006),
Klimkówka(Wiejaczka,2008).Ozagranicznympodobnymlubwiększymzaintere-
sowaniubadawczymproblematykąprzemiangeomorfologicznychstrefybrzegowej
zbiornikówantropogenicznychświadcząchociażbywynikibadańpublikowanych
wodniesieniudozbiornikówsyberyjskich(Owczinnikow,1996;Owczynnikowiin.,
1999;Owczinnikowiin.,2002;Kozyrevaiin.,2004).
Literaturadotyczącabadańgeomorfologicznychosadówdennychwzbiornikach
antropogenicznychjestdużouboższawporównaniudozasobuinformacjinatemat
jeziornychosadówdennych.Materiałzdeponowanywobrębiemiszbiornikówantro-
pogenicznychnajczęściejjestwykorzystywanywocenachilościowo-jakościowych
ichwypełniania(Chomiakiin.,1969;Banach,1993a;Łajczak,1995,2003,2006;
Verstraeteniin.,2006),niejednokrotniesłużącjakowskaźnikoddziaływańantro-
pogenicznychwkształtowaniudenudacji(Fernexiin.,2001;Bakoariniainaiin.,
2006;Dulias,2013).Zbiornikoweosadydennemająograniczoneznaczeniewanali-
zachhistorycznejewolucjiakwenówwzwiązkuzkrótkimczasemichfunkcjonowa-
niaipodobnąprzydatnośćwszacowaniużywotnościobiektów,leczzdecydowanie
częściejsąprzedmiotemdociekańnaukowychprowadzonychpodkątemkumulacji
9
