Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Umacnianiegodnościipoczuciawłasnejwartościiii
17
hierarchicznieuporządkowanychwartości(Ossowska,2000,s.55–56).Na
określeniegodnościużywasiętakichterminów,jak:honor,dobreimię,szacu-
nek,poważanie,zaśjejbraktozniewaga,poniżenie,upokorzenie.Dozachowań,
któreodzwierciedlająbrakgodności,Ossowskazalicza:schlebianiekomuś
wceluuzyskaniakorzyści,narzucaniekomuśwłasnegostanowiska,okazy-
wanieślepegoposłuszeństwairezygnacjęzwłasnegostanowiska,braksza-
cunkudlasiebieiwłasnegociała,znieważanieiniszczenieinnych(Ossow-
ska,2000,s.58–59).
PodobnestanowiskozajmujeJózefKozielecki(1977).Jegozdaniem
godnośćosobistąnależyrozpatrywaćjakopostawęzkomponentami:po-
znawczym,emocjonalnymibehawioralnym,którądajesięzaobserwować
wzachowaniuczłowieka–jegostosunkudosiebiesamegoiinnychludzi.
Wbudowanawcharakterczłowieka,jestcnotą,któradecydujeopozosta-
waniuwiernymsobie,postępowaniuzgodniezwłasnymsystememwartości
iprzekonań,awsytuacjachzagrożeniastanowiozdolnościobronyswojej
tożsamości.ZdaniemKozieleckiego(1997)godnośćosobistajesttakąwła-
ściwością,któranieprzysługujekażdemuwsposóboczywistyibezwarun-
kowy,alejestefektemtroskiczłowiekaonienaruszalnośćtychnormmo-
ralnych,którezostałyprzezniegouznanezaważneicennedlaniegoijego
życia.Kozieleckiwskazujenatrzypodstawowerodzajeaktywności,wktó-
rychmożnaupatrywaćźródłagodnościosobistejiprzekonaniaowłasnej
wart
ości.Zaliczadonich:obronęwłasnejtożsamościiposiadanychprze-
konań;aktywnośćskierowanąkuinnymludziomwyrażającąsięgotowo-
ściądopoświęceń,budowaniemwięziisolidarnościzinnymiludźmioraz
zdolnośćtworzeniaoryginalnychrzeczyiidei(Kozielecki,1977,s.14).Zda-
niemKozieleckiego(1998,s.175–176)człowiekposiadającygodnośćpostę-
pujezgodniezprzyjętymsystememwartościiprzekonań,broniswojejtoż-
samości,kontrolujeswojeemocje,jestodpornynamanipulację,wykazuje
znacznąpowściągliwośćirezerwęwobecświata,cechujesiępewnądostoj-
nościąiwzniosłością(zob.takżeBrudek,2015;Steuden,2012).
Wskazanepowyżejcharakterystykigodnościosobistejmająodzwiercie-
dleniewwypowiedziachwielumyślicieli,pisarzyorazpsychologów.Maria
Braun-Gałkowskawksiążcept.Cnotyzapomniane(1996)wskazujenatakie
cechy,jak:cierpliwość,delikatność,wdzięczność,łagodność,wierność,wy-
rozumiałość,współczucie,usłużność,patriotyzm.Cnotyteopisujądojrza-
łośćcharakterologiczną,emocjonalnąipoznawczą,tymsamymoddająto,
costanowiogodnościosobistejiosobowościowej.
NaważnyaspektgodnościosobistejzwracauwagęTomaszAntosiewicz
(pisarz),autorksiążkipt.DusząPodszyty(2019),którytakpisze:nMiejgod-
nośćiniebłagajoczyjąśobecnośćwtwoimżyciu.Niewalczosztuczną
