Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Odmechanizmówkomórkowychdoczynnościtkanki
KinazązależnąodcAMPjestkinazaA(PKA).Kinazaaktywowanaprzypo-
wstawaniuIP
3,zapośrednictwemdiacyloglicerolu(DAG),tokinazaC(PKC).
Wwynikuaktywacjikinazdochodzidofosforylacjibiałekkanałowych.Rezul-
tatemfosforylacjisązmianykonformacyjne,któremogąprowadzićdootwar-
cialubzamknięciakanału.Kanały,którychstanotwarciajest
modulowanyprzezfosforylację,sąwyjątkowągrupąkanałów
ligandozależnych.Funkcjonalnieichstanjestzależnyodpojawieniasięli-
gandazewnątrzkomórkowego,leczwpływtegoligandanakonformacjębiał-
kakanałowegojestpośredniżprzezkaskadęreakcjimetabolicznych,któ-
rychkońcowymwynikiemjestfosforylacja.Takisposóbaktywacjikanału
mawielekonsekwencji,którewyróżniajątęgrupękanałówligandozależnych.
Dziękipojawieniusiępośrednikówmetabolicznychwpostaciprzekaźników
drugorzędowychmiędzyreceptoremakanałemjonowymmożliwejestdo-
datkowewzmocnienieodpowiedzikomórkinaligand.Uruchamianakaskada
metabolicznapowoduje,żejednaprzyłączonadoreceptoracząsteczkali-
gandamożepowodowaćzmianykonformacyjnewdużejliczbiekanałówjo-
nowych.Wprzypadkugdymiejscereceptorowejestelementemstruktury
białkakanałowego,jednacząsteczkaligandamożewpływaćnakonformację
tylkojednegobiałkakanałowego.Pośredniwpływligandanakanałjonowy
(przezfosforylacjęlubcyklicznenukleotydy)możebyćstosunkowołatwo
modulowanyprzezstanmetabolizmucałejkomórkiżpewneetapykaskady
metabolicznejinicjowaneprzezbiałkoGmogąbyćprzyspieszanelubspo-
walniane.Czasupływającyodprzyłączenialigandadozmianykonformacji
białkakanałowegojestdłuższywprzypadkuoddziaływaniapośredniego.
Zmianakonformacjiwywołanaprzezfosforylacjęlubcyklicznenukleotydy
utrzymujesięzwykledłużej,niżwynikałobytozczasuprzyłączenialiganda
domiejscareceptorowego.Większośćklasycznych,niepeptydowychneuro-
przekaźników(np.acetylocholina,GABA,kwasglutaminowy)możewpływać
nakanałyjonowezarównobezpośredniożprzezmiejscareceptorowebędą-
ceczęściąbiałkakanałowego(np.receptorynikotynoweacetylocholiny),jak
ipośredniożprzezfosforylację(np.receptorymuskarynoweM
1iM
3acetylo-
choliny).
Specjalnymtypemligandozależnychkanałówjonowychsątzw.kanały
wyciekowe(leakchannels).Kanałytemogąpozostawaćotwartenawet
wtedy,gdynakomórkęniedziałajążadnebodźce.Zwiększająoneprze-
puszczalnośćbłonydlaniektórychjonównieorganicznych(np.potasu,sodu).
Gęstośćtychkanałówwbłoniejeststosunkowomałaiprądyjonowe*prze-
pływająceprzezniesąniewielkie.Kanałyteodgrywająistotnąrolęwregula-
*Pojęcieprądujonowegowelektrofzjologiimaniecoinneznaczenieniżkonwencjonalnepoję-
cieprądu.Zgodniezogólnieprzyjętąkonwencją,prądjonowyoznaczaprzepływładunkuniesio-
negoprzezdanyjonlubjony.Prądjonowymożeoznaczaćprzepływładunkudodatniego.Doko-
mórkowyprądsodowyoznaczaprzepływdodatnichjonówsodowychdownętrzakomórki.
