Wykłady z fizjologii człowieka

Małgorzata Tafil-Klawe, Jacek J. Klawe

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-200-3194-2

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

1179

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Wykłady z fizjologii człowieka. Red. Tafil-Klawe, Małgorzata; Klawe, Jacek J. . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2009, 1179 s. ISBN 978-83-200-3194-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Tafil-Klawe, M.

A2 Klawe, J.J.

T1 Wykłady z fizjologii człowieka

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

PP Warszawa

YR 2009

SN 978-83-200-3194-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 111487, author = "", editor = "Tafil-Klawe, Małgorzata and Klawe, Jacek J.", title = "Wykłady z fizjologii człowieka", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2009", address = "Warszawa", isbn = "978-83-200-3194-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Tafil-Klawe, Małgorzata

ED - Klawe, Jacek J.

TI - Wykłady z fizjologii człowieka

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY - Warszawa

PY - 2009

SN - 978-83-200-3194-2

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Tafil-Klawe, Małgorzata; Klawe, Jacek J.. Wykłady z fizjologii człowieka [baza danych online] Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2009 [dostęp: 22 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/wyklady-z-fizjologii-czlowieka-malgorzata-tafil-klawe-jacek-111487.

biologia molekularna, fizjologia człowieka, mechanizmy regulacyjne

W książce w nowoczesnym ujęciu przedstawiono skomplikowane zjawiska fizjologiczne. W logiczny sposób - od zagadnień związanych z fizjologią komórki, przez organizację procesów w obrębie tkanki, aż do funkcjonowania poszczególnych narządów - omówio...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-200-3194-2

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

1179

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Autorzy3
Przedmowa8
Część I. Od mechanizmów komórkowych do czynności tkanki26
1. Podstawy elektrofizjologii komórkowej – Piotr Złomańczuk28
Wybrane elementy budowy błony komórkowej29
Kanały jonowe30
Pompy jonowe36
Potencjał spoczynkowy38
Geneza potencjału spoczynkowego39
Znaczenie potencjału spoczynkowego45
Potencjały lokalne46
Potencjał czynnościowy47
Pomiar właściwości elektrofizjologicznych komórek59
Synapsy64
Elektrofizjologiczne aspekty recepcji91
Kanałopatie98
2. Czynność komórek mięśniowych – Wiktor Niewiadomski, Anna Gąsiorowska104
Mięśnie szkieletowe104
Budowa mięśnia szkieletowego104
Budowa włókna mięśniowego105
Skracanie się sarkomeru107
Skurcz mięśnia107
Cykl mostka poprzecznego109
Siła skurczu a stopień zachodzenia na siebie filamentów aktynowych i miozynowych113
Siła generowana przez mostki poprzeczne a prędkość skracania się sarkomeru115
Zużycie ATP117
Źródła ATP118
Mioglobina120
Rodzaje włókien mięśniowych120
Siła i prędkość skurczu włókna mięśniowego a ilość i długość miofibryli122
Unerwienie mięśni i kontrola skurczu123
Regulacja siły skurczu131
Plastyczność tkanki mięśniowej139
Receptory mięśniowe – rola czucia głębokiego139
Zmęczenie i bolesność mięśni wywołane wysiłkiem fizycznym144
Mięśnie gładkie145
Funkcje mięśni gładkich145
Połączenia między komórkami mięśnia gładkiego146
Struktura komórki mięśnia gładkiego146
Inicjacja i regulacja cyklu mostka poprzecznego w komórkach mięśni gładkich148
Charakterystyka skurczu tonicznego150
Sterowanie skurczem mięśni gładkich151
Plastyczność komórek mięśni gładkich156
3. Receptory – klasyfikacja, charakterystyka, funkcja – Jolanta B. Zawilska158
Klasyfikacja receptorów164
Receptory bezpośrednio związane z kanałami jonowymi167
Receptory sprzężone z białkami G169
Receptory związane z enzymami mające jedną domenę transbłonową180
Receptory wewnątrzkomórkowe (jądrowe)189
Zmiany reaktywności receptorów193
Zmniejszenie reaktywności receptorów194
Fizjologiczne i patofizjologiczne znaczenie zmian reaktywności receptorów203
4. Fizjologiczna rola tlenku azotu – Małgorzata Tafil-Klawe, Dariusz Soszyński, Jacek J. Klawe206
Tlenek azotu w ośrodkowym układzie nerwowym210
Działanie neurotoksyczne211
Depresja długoterminowa (LTD)212
Działanie neuroprotekcyjne212
Potencjalizacja długoterminowa (LTP)212
Percepcja bólu213
Reakcje behawioralne przebiegające z udziałem tlenku azotu213
Reakcje naczyniowe214
Tlenek azotu w obwodowym układzie nerwowym214
Tlenek azotu w układzie immunologicznym215
Tlenek azotu w procesie termoregulacji216
Część II. Fizjologia wybranych układów218
1. Podstawy neurofizjologii220
Ośrodkowa kontrola czynności ruchowych – Jolanta Jaworek220
Kora ruchowa i górny neuron motoryczny221
Objawy kliniczne uszkodzenia górnego neuronu motorycznego228
Pień mózgu229
Szlaki zstępujące przyśrodkowe229
Droga siatkowato-rdzeniowa boczna230
Jądra podstawy mózgu230
Objawy kliniczne uszkodzenia jąder podkorowych233
Móżdżek235
Objawy kliniczne uszkodzenia móżdżku241
Od zamiaru do wykonania ruchu242
Organizacja czynności ruchowych na poziomie rdzenia kręgowego – Jolanta Jaworek244
Pojęcia kluczowe244
Receptory mięśni i ścięgien249
Odruchy rdzeniowe251
Objawy kliniczne uszkodzenia dolnego neuronu motorycznego261
Wybrane zagadnienia z fizjologii czucia i percepcji – Piotr Złomańczuk262
Podstawy czucia i percepcji262
Narządy zmysłów268
Czucie i percepcja bólu – Jolanta Jaworek289
Wyższe funkcje ośrodkowego układu nerwowego – Grażyna Niewiadomska297
Układ brzeżny298
Zachowania emocjonalne i poznawcze – rola poszczególnych struktur301
Znaczenie układu brzeżnego316
Kora mózgowa318
Klasyfikacja rodzajów uczenia się i pamięci329
Plastyczność synaptyczna a procesy poznawcze332
Znaczenie kory mózgowej346
Autonomiczny układ nerwowy – Małgorzata Tafil-Klawe, Jacek J. Klawe349
Anatomiczna organizacja autonomicznego układu nerwowego350
Neuroprzekaźniki autonomicznego układu nerwowego355
Rola autonomicznego układu nerwowego w utrzymaniu homeostazy357
Sen zdrowego człowieka – Wojciech Jernajczyk, Małgorzata Tafil-Klawe, Piotr Złomańczuk363
Badanie elektroencefalograficzne363
Polisomnograficzny obraz snu364
Mechanizmy kontroli snu371
Potrzeba snu371
Podstawy chronofizjologii – Krystyna Zużewicz, Krzysztof Kwarecki374
Lokalizacja zegara biologicznego376
Budowa i funkcje jądra nadskrzyżowaniowego377
Sygnały glutaminoergiczne a ekspresja genów w jądrze nadskrzyżowaniowym383
Geny zegarowe384
Hipotetyczny model zegara biologicznego w neuronach jądra nadskrzyżowaniowego u ssaków385
Synchronizacja systemu rytmów okołodobowych przez bodźce pozawzrokowe386
Fizjologiczna rola podwzgórza – Małgorzata Tafil-Klawe388
Zegar biologiczny a starzenie388
2. Fizjologia krwi i układu krążenia392
Fizjologia krwi – Ewa Żekanowska, Jan Styczyński392
Hematopoeza393
Szeregi rozwojowe układu krwiotwórczego399
Funkcje krwi i jej właściwości fizykochemiczne403
Skład krwi404
Chłonka – Małgorzata Tafil-Klawe412
Fizjologiczna hemostaza – Danuta Rość413
Ściana naczyń krwionośnych414
Płytki krwi415
Hemostaza pierwotna417
Układ krzepnięcia krwi418
Układ fibrynolizy423
Elementy fizjologii serca – Małgorzata Tafil-Klawe, Jacek J. Klawe427
Powstanie i rozchodzenie się pobudzeń427
Potencjał czynnościowy miocytów serca431
Jonowe podstawy działania komórek rozrusznikowych437
Skurcz komórek mięśnia sercowego440
Cykl hemodynamiczny pracy serca456
Teoretyczne podstawy elektrokardiografii458
Wprowadzenie do hemodynamiki krążenia – Krzysztof Cieślicki, Jacek Przybylski463
Wielkości hemodynamiczne463
Teoria powietrzni, podatność tętnic471
Maksymalna i minimalna wartość ciśnienia tętniczego473
Zróżnicowanie oporu naczyniowego w krążeniu dużym i małym475
Strukturalna organizacja naczyń mikrokrążenia i jej implikacje czynnościowe481
Zespoły podkradania483
Siły działające na ściany naczyń485
Oddziaływania hemodynamiczne w układach naczyniowych492
Wpływ ciśnienia hydrostatycznego na przepływ krwi492
Odruchowe mechanizmy regulacyjne w układzie sercowo-naczyniowym – Małgorzata Tafil-Klawe, Jacek J. Klawe498
Baroreceptory tętnicze499
Chemoreceptory tętnicze504
Mechanoreceptory objętościowe504
Peptyd natriuretyczny, aferenty przedsionków505
Aferenty komór reagujące na podwyższenie ciśnienia506
Aferenty współczulne506
Chemowrażliwe aferenty w komorach506
Krążenie wieńcowe – Małgorzata Tafil-Klawe, Jacek J. Klawe507
Zależność ciśnienie–przepływ507
Przepływ pulsacyjny w krążeniu wieńcowym508
Zużycie tlenu przez mięsień serca509
Regulacja przepływu wieńcowego511
Rola autonomicznego układu nerwowego w regulacji krążenia wieńcowego513
Rozwój krążenia obocznego w łożysku wieńcowym514
Rola komórek śródbłonka naczyniowego – Jacek J. Klawe, Małgorzata Tafil-Klawe517
Udział śródbłonka w kontroli przepuszczalności naczyń518
Udział śródbłonka w kontroli oporu naczyniowego519
Regulacja nerwowa a oddziaływanie śródbłonka na napięcie naczyniowe521
Stężenie jonów wapnia a uwalnianie aktywnych związków ze śródbłonka521
Udział śródbłonka w kontroli hemostazy522
Udział śródbłonka w kontroli oporu naczyniowego522
Rola śródbłonka w reakcjach immunologicznych, zapalnych i wzrostowych524
Inwazyjna diagnostyka kardiologiczna – Jacek Kubica, Adam Sukiennik, Marek Radomski525
Inwazyjna diagnostyka tętnic wieńcowych526
Inwazyjna diagnostyka funkcji serca533
3. Fizjologia układu oddechowego538
Czynność układu oddechowego – Jacek J. Klawe, Małgorzata Tafil-Klawe538
Powierzchnia wymiany gazowej539
Drogi oddechowe i pęcherzyki płucne540
Dyfuzja tlenu i dwutlenku węgla przez barierę pęcherzykowo-włośniczkową541
Wdech i wydech544
Objętości i pojemności oddechowe545
Podatność płuc546
Siły retrakcji548
Surfaktant548
Różnice między poszczególnymi obszarami płuc a praca oddechowa549
Krążenie płucne oraz przeciek płucny anatomiczny i fizjologiczny552
Opór dróg oddechowych (opór oddechowy)555
Receptory zlokalizowane w układzie oddechowym558
Rola płuc w gospodarce kwasowo-zasadowej561
Badania czynnościowe układu oddechowego – Małgorzata Czajkowska-Malinowska562
Spirometria562
Pomiary objętości płucnych – oznaczanie torakalnej objętości płuc569
Badanie oporów oddechowych571
Badanie zdolności dyfuzyjnej gazu w płucach573
Markery chorób w wydychanym powietrzu – Małgorzata Tafil-Klawe575
Regulacja oddychania – Mieczysław Pokorski, Krystyna Budzińska579
Chemiczna regulacja oddychania580
Nerwowa regulacja oddychania594
4. Termoregulacja – Michał Caputa612
Działanie układu termoregulacji – zasady ogólne613
Podstawy regulacji temperatury ciała614
Progi reakcji termoregulacyjnych622
Wpływ wysiłku fizycznego na termoregulację624
Termoregulacja noworodków625
Mechanizm zmian poziomu nastawczego termoregulacji626
Stany termiczne organizmu i ich znaczenie biologiczne629
Normotermia629
Gorączka631
Anapireksja637
Hipertermia642
Hipotermia644
Podsumowanie646
5. Czynność nerek, regulacja objętości płynów ustrojowych i równowaga kwasowo-zasadowa – Artur Dembiński650
Płyny ustrojowe650
Woda całkowita organizmu, jej rozmieszczenie i pomiar650
Skład płynów ustrojowych655
Podstawy utrzymania równowagi wodnej i osmotycznej organizmu657
Regulacja bilansu wody w organizmie659
Regulacja objętości płynu pozakomórkowego662
Fizjologia pragnienia663
Regulacja objętości krwi671
Regulacja bilansu wody w komórce672
Zaburzenia objętości płynu zewnątrz- i wewnątrzkomórkowego674
Udział NaCl w objętości płynów ustrojowych676
Bilans jonów potasowych w organizmie679
Fizjologia nerek680
Czynności nerek681
Anatomia czynnościowa nerek683
Krążenie nerkowe689
Podstawowe procesy zachodzące w nerkach695
Elektrofizjologia kanalików nefronu700
Metody badań kanalików nerkowych700
Przesączanie kłębuszkowe701
Wchłanianie zwrotne706
Wydzielanie kanalikowe722
Mechanizmy zagęszczania i rozcieńczania moczu – wzmacniacz przeciwprądowy724
Klirens osmotyczny i klirens wolnej wody729
Hormonalne czynności nerek i hormony związane z nerkami730
Kontrola wytwarzania moczu ostatecznego i wydalania wody737
Wydalanie moczu739
Badania czynnościowe nerek744
Rola nerek w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej747
6. Fizjologia gruczołów wydzielania wewnętrznego762
Regulacyjna rola hormonów i ich udział w wymianie informacji w organizmie – Andrzej Lewiński, Mariusz Klencki, Krzysztof Lewandowski762
Działania parakrynne i autokrynne763
Rodzaje hormonów764
Synteza i uwalnianie hormonów764
Działanie hormonów na tkanki docelowe765
Układ podwzgórzowo-przysadkowy – badanie czynności hormonalnej – Andrzej Lewiński, Mariusz Klencki, Krzysztof Lewandowski773
Rodzaje neurohormonów podwzgórzowych i czynność hormonalna podwzgórza774
Rola i działanie hormonów płata przedniego przysadki775
Hormon adrenokortykotropowy776
Hormon tyreotropowy777
Hormony gonadotropowe778
Hormon wzrostu780
Prolaktyna782
Funkcja hormonów tylnego płata przysadki784
Ocena czynności układu podwzgórzowo-przysadkowego w warunkach podstawowych786
Testy przeprowadzane w celu wykluczenia niedoczynności osi przysadka–kora nadnerczy793
Testy stosowane w celu wykluczenia nadmiaru kortyzolu798
Testy stosowane w celu wykluczenia niedoboru hormonu wzrostu801
Testy stosowane w celu wykluczenia nadmiaru hGH803
Testy stosowane w celu wykluczenia wtórnej niedoczynności tarczycy, zespołu oporności na hormony tarczycy oraz gruczolaka wydzielającego TSH803
Oś podwzgórze–przysadka–gonady804
Gruczoł tarczowy – Andrzej Lewiński, Krzysztof Lewandowski, Arkadiusz Zygmunt806
Czynność i budowa gruczołu tarczowego806
Hormony tarczycy i ich działanie808
Jod oraz jego przemiany w organizmie809
Hormon tyreotropowy – sprzężenie zwrotne między przysadką a tarczycą815
Ocena czynności gruczołu tarczowego oraz osi podwzgórze– –przysadka–tarczyca816
Stężenie TSH – znaczenie oceny w diagnostyce czynności tarczycy821
Stężenia hormonów tarczycy w surowicy825
Ocena czynności tyreotropowej przysadki827
Przeciwciała reagujące z antygenami tarczycowymi828
Markery nowotworowe tarczycy830
Badanie jodochwytności i scyntygrafia gruczołu tarczowego832
Podsumowanie834
Czynność wewnątrzwydzielnicza trzustki – Krzysztof Lewandowski, Elżbieta Skowrońska-Jóźwiak, Andrzej Lewiński, Katarzyna Cypryk839
Hormony części wewnątrzwydzielniczej trzustki839
Regulacja hormonalna metabolizmu składników pokarmowych843
Podstawowe testy w diagnostyce i monitorowaniu cukrzycy844
Diagnostyka hipoglikemii852
Warstwa korowa gruczołu nadnerczowego – Krzysztof Lewandowski, Mariusz Klencki, Andrzej Lewiński855
Budowa kory nadnerczy855
Biosynteza i metabolizm hormonów kory nadnerczy856
Regulacja wydzielania hormonów kory nadnerczy858
Działanie hormonów kory nadnerczy860
Diagnostyka czynnościowa kory nadnerczy862
Budowa i czynność rdzenia nadnerczy – Mariusz Klencki, Krzysztof Lewandowski, Andrzej Lewiński873
Synteza i wydzielanie hormonów rdzenia nadnerczy874
Fizjologiczne następstwa działania amin katecholowych875
Diagnostyka czynnościowa rdzenia nadnerczy876
Diagnostyka zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej – Andrzej Lewiński, Krzysztof Lewandowski, Elżbieta Skowrońska-Jóźwiak, Arkadiusz Zygmunt880
Budowa i funkcja gruczołów przytarczycznych880
Mechanizmy regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej881
Parathormon881
Kalcytonina886
Aktywne metabolity witaminy D887
Osteoporoza890
Normy, testy laboratoryjne i obciążeniowe w zaburzeniach gospodarki wapniowo-fosforanowej893
Hormony peptydowe wydzielane w przewodzie pokarmowym – Andrzej Lewiński, Adam Gesing, Krzysztof Lewandowski903
Regulacja motoryki, wydzielania oraz procesów wzrostowych tkanek przewodu pokarmowego903
Gastryna906
Sekretyna908
Wazoaktywny peptyd jelitowy908
Cholecystokinina909
Somatostatyna910
Neurotensyna911
Peptyd uwalniający gastrynę911
Peptyd związany z genem kalcytoniny911
Grupa polipeptydu trzustkowego912
Peptyd hamujący czynność żołądka913
Substancja P913
Enteroglukagon914
Ghrelina914
Motylina914
Stosowane testy diagnostyczne917
Czynność szyszynki i rola melatoniny w organizmie – Małgorzata Karbownik-Lewińska, Ewa Sewerynek, Andrzej Lewiński918
Fizjologiczna rola melatoniny919
Zastosowanie kliniczne melatoniny927
Guzy szyszynki929
Podsumowanie929
Czynność gonady żeńskiej – Jolanta Słowikowska-Hilczer, Krzysztof Kula930
Anatomia i czynność jajnika930
Diagnostyka cyklu jajnikowego936
Czynność męskiego układu płciowego – Krzysztof Kula, Jolanta Słowikowska-Hilczer940
Anatomia i czynność jądra940
Narządy płciowe dodatkowe947
Reakcje płciowe mężczyzny948
Czynność plemnika951
Testy czynnościowe plemników952
7. Fizjologia przewodu pokarmowego – Artur Dembiński, Zygmunt Warzecha956
Kontrola przyjmowania pokarmu957
Nerwowa regulacja czynności przewodu pokarmowego960
Enteryczny autonomiczny układ nerwowy961
Unerwienie przywspółczulne964
Pierwotne zewnętrzne wstępujące włókna czuciowe965
Unerwienie współczulne965
Regulacja czynności przewodu pokarmowego przez hormony żołądkowo-jelitowe967
Charakterystyka i regulacja układu krążenia przewodu pokarmowego968
Żucie971
Połykanie973
Podstawy aktywności motorycznej mięśni gładkich przewodu pokarmowego976
Mięśnie gładkie przewodu pokarmowego – syncytium czynnościowe977
Elektryczna aktywność mięśni gładkich przewodu pokarmowego978
Dolny zwieracz przełyku980
Aktywność motoryczna żołądka982
Aktywność motoryczna jelita cienkiego986
Aktywność motoryczna jelita grubego989
Zwieracz krętniczo-kątniczy989
Czynność zewnątrzwydzielnicza gruczołów przewodu pokarmowego991
Ślinianki i wydzielanie śliny992
Wydzielanie żołądkowe997
Wydzielanie trzustkowe1013
Wątroba i drogi żółciowe1027
Jelito cienkie i jego czynności1039
Jelito grube1060
Część III. Cykl życiowy – od narodzin do śmierci1064
1. Fizjologia zachowania – Józef Beck1066
Popędy1067
Popędy pierwotne1068
Pierwotne popędy ochronne1073
Popędy wtórne1073
Zaspokajanie popędu1075
Reakcje przerzutowe1076
Zachowania wrodzone1077
Odruch bezwarunkowy1077
Zachowania instynktowe1079
Instynkt1082
Współdziałanie zachowań instynktowych z zachowaniami nabytymi1082
Wpajanie1085
Powstawanie nowych zachowań1087
Uczenie się asocjacyjne1088
Klasyczny odruch warunkowy1088
Instrumentalne odruchy warunkowe1089
Instrumentalne odruchy obronne1091
Zachowania nabyte w wyniku uczenia się nieasocjacyjnego1092
Terapia behawioralna1092
Zachowania wrodzone a zachowania nabyte1093
2. Elementy seksuologii – Jakub Woźniak1096
Podstawowe pojęcia1097
Rozwój seksualny człowieka1099
Neuroanatomia1101
Neuroprzekaźniki i neurohormony1102
Hormony1104
Cykl reakcji seksualnych człowieka1105
Cykl reakcji seksualnych kobiet1106
Cykl reakcji seksualnych mężczyzn1107
3. Fizjologia ciąży i porodu – Czesław Kłyszejko, Joanna Kłyszejko-Molska1110
Fizjologia ciąży1112
Rozpoznanie ciąży i czas jej trwania1116
Poród fizjologiczny1117
Czas trwania porodu1118
Kliniczny przebieg porodu1118
Noworodek1119
Połóg1120
4. Fizjologia starzenia się – Kornelia Kędziora-Kornatowska1122
Teorie stochastyczne1123
Teorie niestochastyczne1124
Zmiany inwolucyjne poszczególnych narządów i układów1126
Układ sercowo-naczyniowy1126
Układ oddechowy1127
Układ krwiotwórczy1128
Układ pokarmowy1129
Układ dokrewny1130
Układ moczowy1130
Układ immunologiczny1132
Układ nerwowy1133
Układ ruchu1133
Narządy zmysłów1134
Skóra i jej przydatki1134
5. Śmierć - Małgorzata Tafil-Klawe1136
Skorowidz1140