Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Wykład2
MelchioraWańkowicza,idekretynizację,autorstwaAleksandraMałachowskiego,
atakżenp.alkoholątko(zdzieckoalkoholików,),wyrazstworzonyprzezpewnego
reportera?Społecznycharakterjęzykawskazujenato,żetakichwyrazówniemoż-
najednaktraktowaćjakoelementówpodsystemuleksykalnegojęzykapolskiego.
6.Czywyrazyniemieszczącesięwnormiepolszczyznykulturalnej(jakby
powiedzianokilkadziesiątlattemu),czyliwyrazywulgarneiobsceniczne,awięc
mocnonacechowaneemocjonalnieujemnieiozakresieużyciastosunkowoogra-
niczonym(przynajmniejdolat90.XXwieku),należytraktowaćpodobniejak
wyrazyzgwarśrodowiskowychizaliczaćdozasobuleksykalnegowspółczesnej
polszczyzny?Obecnieudzielasięzazwyczajodpowiedzipozytywnejnatopytanie:
ocenaestetycznaczyetycznawyrazuniepowinnawpływaćnajegozaliczenie
bądźniezaliczeniedoleksykipolskiej,jeśliwyraztakijestrzeczywiścieużywany.
Rozstrzygnięcialeksykograficzneażdolat80.XXwiekubyłyinne:nieumiesz-
czanowsłownikachwyrazówrażąconaruszającychobyczajowetabujęzykowe.
7.Czywyrazy,którewwydawnictwachnormatywnychuznajesięzautwo-
rzoneniepoprawnie,aktóresąużywanewokreślonychtypachtekstówlubprzez
określonegrupyspołeczne,należyzaliczyćdozasobuleksykalnegopolszczyzny?
Czywięcnależydoniegoprzymiotniktacierzyński(używanywpołączeniuurlop
tacierzyński)alborzeczownikispeckomisja,kinderniespodzianka,telenowela?
Współczesnerozstrzygnięciawtymzakresiesąanalogicznedotych,któredotyczą
wyrazówwulgarnych.Wyrazyniemieszczącesięwnormiejęzykowej,alebędące
wuzusie,sązazwyczajwliczanedozasobuleksykalnegopolszczyzny,negatywna
ocenanormatywnaniepowodujeichwykluczeniaztegozbioru.Równieżwtym
wypadkurozstrzygnięcialeksykograficznedokońcalat80.byłyinne:wyrazów
takichnieumieszczanowsłownikachogólnychjęzykapolskiego,cobyłokonse-
kwencjąniezaliczaniaichdopodsystemuleksykalnegopolszczyzny.
8.Czyzasóbsłownictwajęzykapolskiegotworzą–jeślichodziorzeczowniki–
tylkonazwypospolite,czyteżwchodządoniegotakżenazwywłasne:geograficzne
(Afryka,Dania,Kołobrzeg,Choroszczynka,Karpaty,Śnieżka,Odra,Mamryitd.)
iosobowe(Amerykanin,Japończyk,Kowalski,Jan,Wiktoriaitd.)?Wwiększości
opracowańleksykograficznych(słownikachjęzykapolskiego)nazwwłasnychnie
wliczasiędozasobuleksykalnegojęzyka,alesąodtegowyjątki4.Inaczejtraktuje
sięzazwyczajprzymiotnikipochodząceodnazwwłasnych:wwieluopracowaniach
sąonetraktowanejakoskładnikizasobuleksykalnegojęzykapolskiego(np.
amerykański,karpacki,mickiewiczowski).Uwzględnianienazwwłasnych,choć-
bytylkogeograficznych,powodujeznacznepowiększeniezasobuleksykalnego
języka,aponadtostwarzakłopotymerytoryczne:któreztychnazwumieszczać,
boprzecieżniemożnauwzględnićnazwwszystkichmiast,wiosek,strumieniczy
wzgórz(nawettylkopolskich).
4NazwygeograficzneinazwymieszkańcówznajdująsięwokreślonymwyborzewUSJP
.
