Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WYKLUCZENIESPOŁECZNEWSKALIMAKROIMIKROREGIONALNEJ
Wartoteżwskazaćnaprzestrzennezróżnicowanieosóbzagrożonychijuż
wykluczonych.Wśródnajmniejszegoodsetkaludnościzagrożonejwyklucze-
niemspołecznymznajdująsięwojewództwa:śląskie,pomorskie,opolskie,wiel-
kopolskie-około20%.Dwukrotniewyższymudziałemcharakteryzująsięwo-
jewództwa:zachodniopomorskie,warmińsko-mazurskieorazlubuskie-około
40%.Przedstawioneinformacjewymagająjeszczedalszychpogłębionychba-
dań,tymniemniejstanowiąistotnąprzesłankęzwróceniauwaginaobszarycha-
rakteryzującesiętakniekorzystnymiwskaźnikami.WdokumentachUniiEuro-
pejskiejmożnaznaleźćwieleinnychpróbdefiniowaniawykluczeniaspołeczne-
go,przyczymnaszczególnąuwagęzasługujeraportprogramuPoverty3,
wktórymwykluczeniespołeczne:
-
jesttoprocesdynamicznyiwielowymiarowy;jestczęstozjawiskiemkumu-
latywnym,prowadzącymdowielowymiarowejdeprywacji,
-
przejawiasiębrakiemlubniewystarczającympoziomemuczestnictwawgłów-
nymnurciespołeczeństwaidostępudonajważniejszychsystemówspołecznych
(rynekpracy,edukacja,opiekamedyczna,zabezpieczeniespołeczne),
-
możesięprzejawiać/skutkowaćzerwaniemwięzirodzinnych,społecznych,
utratąpoczuciasensuitożsamości,
-
niesiezsobązagrożeniezwiązanezpowielaniemmodeluindziedzicze-
niem”pewnychcechwarunkującychpokoleniowycharakterwykluczenia
2.
Naogółwykluczeniespołecznejestdefiniowanewkategoriachnieuczest-
niczeniabądźniezdolnościdouczestniczeniawważnychaspektachżyciazbio-
rowego:społecznych,gospodarczych,politycznychikulturowychorazwnor-
malnychaktywnościachcharakterystycznychdladanegospołeczeństwa.
Korzystającztegosamegoźródławypadazwrócićuwagęnakonieczność
rozwojuzrównoważonego,wktóregocentrumjeststawianyczłowiek.Brak
uczestnictwajednostekwprocesachrozwojowychjestuznawanyzagłówną
przyczynęzagrożeńbezpieczeństwaludzkiegoispołecznego.Przeciwstawnym
pojęciemjestnzłyrozwój”niezakładającypartycypacjijednostek,atymsamym
powodującyprocesymarginalizacjiiwykluczeniaspołecznego.Podkreślasię,że
nieuczestniczenietowynikazpowodówniezależnychodjednostekbędących
pozaichkontrolą.Jednocześniewskazujesię,żeczęstomaonocharakterkumu-
lowanianegatywnychczynnikówupośledzającychjednostkiizagrażających
wykluczeniem.Poszczególnewymiarywykluczeniaczęstowzmacniająsięna-
wzajem,pogłębiającmarginalizację.Możnatuzatemmówićowielowymiarowo
2M.Muras:Pojęciewykluczeniaspołecznego.W:DiagnozaSpołeczna2005.Warunki...,op.cit.,s.232.
13
