Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII.Kształtowaniesięinstytucjiwyłączeniasędziego...
czynićsiędoograniczenianiesprawiedliwychwyroków,jakrównieżzre-
dukowaniasytuacjiniewywiązywaniasięznałożonychpowinnościsę-
dziowskich.Złamaniewarunkówsprawowaniarzetelnegowymiaru
sprawiedliwościgroziłorównieżzawieszeniemsędziegowwykonywaniu
obowiązków.Podstawązawieszeniabyłodoniesieniedwóchtrzecich
członkówtworzącychdanąmagistraturę.ZawieszeniadokonywałaDy-
rekcjaSprawiedliwościwdrodzepolecenia.
Wartonadmienić,iżsędziowiewzakresieswegourzędubylinieusu-
walni.Wątpliwościmógłnasuwaćskuteksytuacji,gdysędziazróżnych
przyczynniebyłzdolnyuczestniczyćwdanympostępowaniu.Wmyśl
postanowieńuchwałyotymczasowejorganizacjisądówzdnia6czerwca
1807r.tosądwyższejinstancjipodejmowałwtymprzedmiociewłaściwe
rozstrzygnięcie.Codozasadywłączanowówczasdokompletusądzącego
tychsędziów,którzysprawowaliwymiarsprawiedliwościwsądachniż-
szegorzędu104.
2.4.2.Zabórrosyjski
KonstytucjaKrólestwaPolskiegozdnia27listopada1815r.gwaranto-
wałaniezależnośćsądownictwai–pozaokolicznościamiwyjątkowymi–
nieusuwalnośćsędziów105.Przepisytegoaktuprawnegoprzewidywały,
iżsądownictwojestkonstytucyjnieniepodległe.Przezniepodległośćro-
zumianosłużącąsędziemuwolnośćoświadczeniaswegozdania,bezule-
ganiawpływowiwładzynajwyższejiministerialnejlubjakiemukolwiek
innemuwzględowi.Sędziapodczastoczącegosiępostępowanianiemógł
sprzyjaćżadnejzestron.Powinienstaraćsięzachowaćjaknajwiększąbez-
stronność.Gdybyzaśsędziawzbraniałsięprzedbezstronnymwymierze-
niemsprawiedliwości,skarżącybyłuprawnionyszukaćpomocywsądzie
wyższejinstancji.Sądtenwładnybyłpodjąćdecyzjęprocesowąrozstrzy-
gającąproblembrakubezstronności.Decyzjatamogładotyczyćzastoso-
waniaustawowychśrodkówprzymusu,odebraniaprocesustronniczemu
104
Tamże,s.173.
105
P.Jurek,Historiapaństwaiprawapolskiego,źródłaprawa,sądownictwo.Zaryswykładu,Wrocław
1998,s.71;W.Witkowski,UwagiozarządziewymiarusprawiedliwościwPolsceszlacheckiejiczasach
zaborów,StudiazDziejówPaństwaiPrawaPolskiego2000,t.5,s.195.
48
