Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
samymi
10
,leczjednocześnienadawałimstatusosóbobcychiwymagają-
cychodizolowania.Dziękidominacjimężczyznkobietynabywałycenione
powszechniecechy,jak:skromność,dyskrecjaigodnośćjodzwierciedlane
postawązeskłonionągłowąiopuszczonymwzrokiem.Winoizabawaniebyły
zatemprzeznaczonedlakobiet,leczniektóreznichjheteryjstanowiły
jedenzelementówsympozjonów:ichuprzedmiotowieniewwykonywanej
funkcjiodzwierciedlałchociażbytypnaczyńsympozjalnychjdekoracyj-
nedzbanyplastyczne,służącedoczerpaniawinazkrateru.Wykonywanoje
wkształciegłowykobiecej(lubmenady)
11(il.2.),któratoformabyłaaluzjądo
ciałakobiecegojakopojemnika.Wśródtychnaczyńzdarzająsięteżdzbany
wkształciegłowyMurzyna
12
:naprzykładziezBostonuwidocznewyraziście
oddanecechywieku(rzadkośćwsztucegreckiejprzedokresemhellenistycz-
nym)oraz,nawylewie,przedstawieniesatyrawrolipomocnikaDionizosa
wwinnicy.Murzynipełniliwdomachateńskichfunkcjępomocników,copo-
twierdzam.in.scenaucztynakyliksieMalarzazTarquinii(ok.460r.p.n.e.)
13,
gdziewystępujeczarnapostaćzsitkiemdocedzeniawina.Granicamiędzy
heterąamenadą,niewolnikiemasatyrembyłazatemnikła.
Niewolnictwobyłonaturalnąkonsekwencjąświatopoglądugłoszącego
wyższośćobywateligreckichpodwzględembiologicznymiintelektualnym.
Wzwiązkuztymuprawomocnionebyłyjrównieżfilozoficznie
14
jdzia-
łaniawojenne,wwynikuktórychzdobywanoniewolników,ludziniższego
rzęduzurodzenia(określanychniekiedyponiżającojakoἀνδράποδον
15
),niez-
będnychdosprawnegofunkcjonowaniapolisgreckiejiwzrostugospodar-
czego
16.Charakterichzajęćwidocznyjestnagrupiewazzprzedstawieniami
10
Arist.:Pol.7.14,1335a25;Hom.:Od.15.19.
11
Zob.oinochoezGrupyzBazylei,klasa
T
(lataok.440j430p.n.e.;Kraków,Muzeum
KsiążątCzartoryskich,MuzeumNarodowewKrakowie,MNKXIj1458)wformie
głowykobietywwieńcubluszczowym,którypozwalaokreślićjakobachantkę,
por.BD218683;K.Bulas:Corpusł,pl.14.1.
12
KlasaBostonu00.332(ok.510r.p.n.e.),Boston,MuseumofFineArts00.332,
por.BD231207;J.D.Beazley:AnicBlack-FigureVase-Painters.Oxford1956,s.614.
13
AberdeenUniversity64079,por.
BD
211499;E.Moignard:CorpusVasorumAn-
tiquorum:AberdeenUniversity1.London2007,pl.31.3j4.
14
15
16
Arist.:Pol.1256b23j26.
Hdt.:3.125,129;5.31.
WVw.p.n.e.niewolnicywAtenachstanowilinawet30%mieszkańców,por.E.Flaig:
WiedieKlassikdenUntermenschenerfand:DieSklaverei.W:DiegriechischeKlassik.
IdeeoderWirklichkeit.Hrsg.F.Zimmer.Mainz2002,s.176j178;J.H.Oakley:
Some(Other’MembersoftheAthenianHousehold:MaidsandTheirMistressin
Fifh-centuryAthenianArt.W:NottheClassicalIdeal.Ed.B.Cohen.LeidenjBos-
tonjCologne2000,s.227,przyp.2.
jΩΦΣΠΔΓΞΛΘ—16
DorotaGorzelany—Ξ—ΘΛΞΓΔΠΣΦΩj