Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EkonomiarozwojunaprzełomieXXiXXIwieku
19
projektówinwestycyjnychwprzemyśle,realizowanychdziękiśrodkompublicz-
nym,przyczyniasiędowzrostugospodarczego,wtymtakżedowzrostudobrobytu
ludności.Dodatkowymargumentemprzemawiającymzarealizacjąinwestycjize
środkówpublicznychbyłoprzygotowanieodpowiedniejinfrastrukturytechnicznej
ifizycznej,cobyłoszczególnieważnewobliczuzniszczeńwojennych.
Dowykonaniawielkiegoskokucywilizacyjnegoniezbędnebyłyzasobykapita-
łoweiludzkie.Kapitałmiałpochodzićzzewnętrznychśrodkówpublicznych,wtym
przypadkuodrząduStanówZjednoczonych,zasobówludzkichnatomiastszukano
naobszarachwiejskich,gdzie-wedługP
.Rosensteina-Rodana-występowało
ukrytebezrobocie.Kolejnącechącharakterystycznąteoriiwielkiegopchnięciabył
wymógrealizacjiskoordynowanychinwestycjiskoncentrowanychgeograficznie.
Takiepodejściesystemowebyłonierozerwalniepołączonezpotrzebąingerencji
państwawgospodarkę.PlanMarshallawopiniihistorykówniemiałbezpośredniego
dużegowpływunawzrostgospodarczykrajówEuropy.Podkreślanesąnatomiast
jegopozytywneefektypośrednie,takiejakwzrostwydajnościpracy,odbudowanie
zaufaniainwestorówdziękiustabilizowaniufinansówpublicznychorazugrunto-
waniemechanizmówgospodarkirynkowej6.
2.1.2.TeoriazrównoważonegowzrostuRagnaraNurksego
Innąkoncepcjąistotnązpunktuwidzeniaekonomiirozwojujestteoriazrów-
noważonegowzrostuR.Nurksego,którywswoichrozważaniachdotykaistotnej
kwestii,jakąjestnegatywnesprzężeniezwrotnewgospodarce,znanewlitera-
turzejakobłędnekołaubóstwa(viciouscircle)
7
.Wedługtejteoriibrakwzrostu
gospodarczegokrajówrozwijającychsięspowodowanyjestjegowewnętrznymi
uwarunkowaniami.Ubóstwoprzekładasięnaniskąstopężyciowączłowieka,któ-
ryprzedewszystkimzaspokajanajpilniejszepotrzeby.Wtakiejsytuacjiniejest
wstaniepoprzezedukacjępodwyższyćswoichkwalifikacji,dziękiczemuwzrosłaby
jegoefektywnośćpracy,awkonsekwencjidochody.Wkrajachrozwijającychsię
gospodarkaopierasięnapracy.Natomiastniskiedochodyniepozwalająnagroma-
dzenieoszczędności,którezkoleimogąbyćprzeznaczonenainwestycje.Wefekcie
brakuinwestycjiniemożnaprzestawićprodukcjiwkierunkukapitałochłonnym.
Wydajnośćpracynierośnie,azarobkipozostająnatakimsamymniskimpoziomie,
niepozwalającymgromadzićoszczędności,awkonsekwencjiinwestować.Wten
sposóbkołosięzamyka
8
.
6M.D.Bordo,B.J.Eichengreen,ARetrospectiveontheBrettonWoodssystem:lessonsforinterna-
tionalmonetaryreform,UniversityofChicagoPress,Chicago1993,s.42.
7R.Nurkse,Problemytworzeniakapitałuwkrajachgospodarczosłaborozwiniętych,PWN,War-
szawa1962,s.25.
8Ibidem,s.25-27.
