Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
BARTOSZSOBOTKA
3030Uwarunkowaniaspołeczno-kulturowe
Powydarzeniachz11września2001roku,czyliatakuterrorystycznymnawieże
WorldTradeCenterwNowymJorku,poglądySamuelaHuntingtona,autoraksiążki
Zderzeniecywilizacjiinowykształtładuświatowego,dotyczącenieuchronnościkon-
fliktupomiędzycywilizacjamizyskałydużąpopularność.Autortenprzedstawiłtezę
jakobywramachnowychuwarunkowańmiędzynarodowychźródłemkonfliktów
byłakultura,anie-jakdotychczas-ekonomiaczyideologia46.ZamachAl-Kaidy
byłrealnympotwierdzeniemprzepowiedniS.Huntingtonaonadchodzącymkon-
flikciepomiędzydwiemacywilizacjami:bogatąPółnocąibiednymPołudniem,
reprezentowanymprzedewszystkimprzezświatislamu47.
Choćjużwcześniejekonomiścibadaliwpływuwarunkowańkulturowychna
rozwój,dowodząc,żewprowadzanieposzczególnychmodeliekonomicznychwjed-
nychkrajachprzynosipożądanerezultaty,awinnychnie
48
,todopieropo2001roku
uwarunkowaniakulturowezyskałynaznaczeniuwramachzałożeńkształtujących
nowyparadygmatekonomiirozwoju.Ponadtodoprzyczynblokującychrozwój
gospodarczy,np.krajówafrykańskich,zaliczasiętakżesystemwartościwynikający
zkultury,którystoinaprzeszkodziezmianom
49
.Głównymiograniczeniamisą:
systempolitycznyopartynakulciejednostki,wodzostwo,kolektywizmhamujący
inicjatywęjednostki,wysokistopieńfatalizmu,irracjonalnośćiwiarawmagię,brak
równouprawnieniapłcioraznakierowaniekulturyafrykańskiejwstronęprzeszłości
iteraźniejszości,anieprzyszłości50.
Systemwartościipostawypojedynczychczłonkówdanejspołecznościwynikają
zukształtowaniakulturowego,ajednymzwarunkówpowodzeniawszelkichdzia-
łańzmierzającychdorozwojujestzaangażowanielokalnejludności,któramabyć
beneficjentemtychdziałań.Jakkolwiekistotąpomocyrozwojowejjestingerencja
zewnętrzna,tojednakmusionabyćzgodnazaspiracjamispołecznościlokalnej,
opartyminacelachwypracowanychwramachkoncepcjirozwojuendogenicznego
51
.
Matoszczególneznaczeniewaspekcieprocesówzwiązanychzglobalizacją,gdyż
46S.Huntington,Zderzeniecywilizacjiinowykształtładuświatowego,Muza,Warszawa2004.
47Por.J.Sachs,Koniecznędzą.Zadaniedlanaszegopokolenia,PWN,Warszawa2006,s.218.
48
NaprzykładJ.Kleerwiązałpowodzeniewzakresierozwojugospodarczegozkulturądyna-
micznącechującąspołeczeństwaprzemysłowe,wprzeciwieństwiedokulturystatycznejcharaktery-
stycznejdlaspołeczeństwprzedprzemysłowych;J.Kleer,Drogiwyjściazzacofania,PIW
,Warszawa
1974,s.108-123.
49Por.S.Huntington,TeChangetoChange:Modernisation,DevelopmentandPolitics,nCom-
parativePolitics”1971,nr3.
50
G.B.Ayittey,AfricaUnchainedTeBlueprintforAfrica’sFuture,PalgraveMacmillan,NewYork
2005,s.116-129;K.Konadu-Agyemang,J.Shabaya,GenderDisparitiesinAfricanEducation:Some
Socio-economicImplicationsforAfrica’sDevelopmentinthe21stCentury,[w:]K.Konadu-Agyemang,
K.Panford,Africa’sDevelopmentintheTwenty-frstCentury,PartinentSocio-EconomicandDevelopment
Issues,Ashagate,Burlington2006,s.301-322.
51H.Veltmeyer,TesearchforAlternativeDevelopment,SaintgMary’sUniversity,Halifax1996.
