Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
OdXIXw.historiaPolako!wrozgrywałasięnadwo!chro!wnoległychpłaszczy-
znach:krajowejorazemigracyjnej.Walkazzaborcamizmuszałauczestni-
kówpowstańdoopuszczaniarodzinnychstroniprzenoszeniasiętam,
gdzieideęniepodległościowąmoglipielęgnowaćdalej,nieryzykującrepre-
sji.Jednocześnieborykalisięzemigracyjnącodziennością.Koniecwspo-
mnianegoXIXw.przyniósłteżkilkafaltzw.gorączekemigracyjnych.
WyjeżdżanoprzedewszystkimnaterenyobuAmeryk.Przeważnietolud-
nośćchłopska,uciekającprzedkryzysemekonomicznymzwiązanymzeźle
uregulowanymistosunkamiagrarnymi,szukałalepszychmiejscdożycia.
Jednocześniechłopscyemigrancibylizupełnienieprzygotowanimentalnie
ikulturowodonowegospołecznegodoświadczaniarzeczywistości.Oile
StanyZjednoczoneokazałysięłatwiejszedoΠprzyswojenia”,otyleżycienp.
podKrzyżemPołudniawiązałosięzwielkimizmianami.Brazylia,któraofe-
rowałanieznośnewarunkiklimatyczneipracęfizycznąpolegającąnakar-
czowaniudżungli,wrzucałapolskichchłopówwniezrozumiałydlanich
Zamiastnabywaćporęczności-jakokreśliłbytoHeidegger-własnejkul-
tury,gubionowiedzęozwiązkachintencjonalnych,koncentrującsięnaeg-
zystencjalnymprzetrwaniu.
WielkaWojna(1914-1918)przyniosłaolbrzymiexodus-prawdopo-
dobnieponadmilionaoso!b-mieszkan!co!wKro!lestwaPolskiegonawscho!d.
Wydawałosię,ziedopieropowstanieIIRzeczypospolitejzakon!czyprocesy
tegotypu,ujednolicającznowunaszedzieje.Wiemywszak,ziebyłoinaczej.
Problemyekonomicznekrajuwciąziwypychałypozajegogranicetysiącelu-
dzi,tymrazemgło!wniedoEuropyZachodniej(np.pracownicysezonowi
m.in.weFrancji).MiędzywojennąIIRPdotykałbowiemolbrzymiprzyrost
naturalny.Dos!c!powiedziec!,zieludnos!c!pan!stwawzrosłaz27mlnw1921r.
doniemal35mlnw1939r.WMinisterstwieSprawZagranicznych(MSZ)
uwazianozazasadneułatwianieemigracji,jakwtedymo!wionoΠnadwyziek
ludnos!ci”tam,gdzieznalezieniepracyzarobkowejokazywałosięprostsze.
1Okres!leniezaAnnąPałubicką:Gramatykakulturyeuropejskiej,Bydgoszcz2013.
-5-
