Зміст книги
перейти до управління читачемперейти до навігаціїперейти до деталей бронюванняперейти до зупинок
StanisławWiech,ŁukaszWołczyk
ROZDZIAŁI
Sytuacjaspołeczno-politycznaKrajuZachodniego
napoczątkulat60.XIXwiekuwświetleoceny
MinisterstwaSprawWewnętrznych
Naprzełomielat50.i60.XIXw.ZiemieZabranedotknęłaniespotykana
wcześniejfalawzburzenianastrojówspołecznychipolitycznych.Wzmaga-
łasięonawdużymstopniupodwpływemzmianwpolitycewewnętrznej
Rosji(tzw.odwilżposewastopolska),przeobrażeńustrojowych(przygoto-
wańdoreformyuwłaszczeniowej),jakteżnasilającejsięaktywnościspo-
łeczeństwapolskiego.Todrugiezjawiskozwiązanebyłowdużymstopniu
zwydarzeniami,jakiewtymczasieodnotowanowKrólestwiePolskim.
Manifestacjepatriotyczno-religijnewWarszawieinaprowincjiKróle-
stwaPolskiegozprzełomu1860i1861r.,zawiązanieobozówpolitycznych
ikonspiracjiniepodległościowej,aprzedewszystkim„rewolucjamoral-
na”głoszącahasłazgodynarodowejiwspólnychdziałańidążeń,wszystko
towmniejszymlubwiększymstopniupromieniowałoioddziaływałona
społeczeństwopolskieZiemZabranych.Uwidoczniłosiętoszczególnie
potragicznychwydarzeniachz27lutego1861r.wWarszawie,gdziepo
interwencjiwojskapadłopięciuuczestnikówmanifestacjipatriotycznej.
WmiastachimiasteczkachnaznaksolidaryzmuzWarszawąiwodpowie-
dzinaapelarcybiskupaAntoniegoFijałkowskiegoprzywdziewanostroje
żałobne,odprawianonabożeństwazapoległych,zawiązywano„komitety
bezpieczeństwa”
,organizowanomanifestacje,śpiewanopieśnipatriotycz-
ne.Corazbardziejpopularnestawałysięhasłasolidaryzmuibrataniana-
rodowego,wtymtakżehasłarównouprawnieniawszystkichwyznań1.Kie-
runekisiłęfaliożywieniaspołeczeństwapolskiegonaZiemiachZabranych
1
Zob.:S.Wiech,Królestwoizabórrosyjskiwlatach1865-1914,w:HistoriePolskiwXIXwieku,
t.3,Historiepolityczne,cz.2,red.A.Nowak,Warszawa2013,s.32.
