Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38·Etap1.Powstaniepola
utwory,stanowiąceczęśćkanonuliteraturypopularnej,zniknęłyzpol-
skiegoobieguczytelniczegow1951rokunaskutekobjęciajegotwórczo-
ścicenzurą3)orazKsiężniczkiMarsaEdgaraR.Burroughsa4,to,jakjuż
wspomniano,fantasynagrunciekulturypolskiejpojawiłasięwlatach
1960-1963zapośrednictwemprzekładuHobbitaiWładcypierścieniJohna
R.R.Tolkiena.Dwatekstyreprezentującetensamgatunek,adresowane
dodwóchróżnychgrupodbiorców:Hobbitdodzieci,aWładcapierścieni
dodorosłych,iwydaneprzezdwaróżnewydawnictwa,coposkutkowało
trudnościamizjednoznacznymwskazaniemgrupyadresatówfantasy-
pozanielicznymgronemkrytyków,jeśliuwzględnisięichincydentalną
obecnośćwpolskichpublikacjachpoświęconychfantastyce-nieobu-
dziłyzainteresowania5.Przełomnastąpiłdwiedekadypóźniej,kiedyza
przekł.B.Falk,KsięgarniaJ.Przeworskiego,Warszawa1927;tegoż,Dziecięzkości
słoniowej,przekł.U.Komierowska,„Rój”,Warszawa1929(właśc.1928).
3
Zob.Listanr1,w:[CenzuraPRL].Wykazksiążekpodlegającychniezwłocznemuwycofa-
niu1X1951r.,WydawnictwoNortom,Wrocław2002.Szerzejotym,jakiemiałoto
znaczeniedlapolskichczytelników:K.Heska-Kwaśniewicz,Przedczymchcianochro-
nićmłodegoczytelnikawPRL-u,czylioczystkachwbibliotekachszkolnychlat1948−1953,
w:Młodyczytelnikwświecieksiążki,bibliotek,informacji,red.K.Heska-Kwaśniewicz,
I.Socha,WydawnictwoUniwersytetuŚląskiego,Katowice1996.
4
E.R.Burroughs,KsiężniczkanaMarsie,(b.n.tłum.),Trzaska,EvertiMichalski,
Warszawa1927.
5
Do1982rokupolskojęzycznąbibliografiędotyczącątwórczościJ.R.R.Tolkiena
tworząrecenzjeprasoweHobbitaiWładcypierścieniorazkilkaartykułów,spośród
którychzewzględówmerytorycznychistotnesącztery:P
.Kuncewicz,Tolkien,
czyliświat,„Współczesność”1963,nr24(esejzostałprzedrukowanyw:tegoż,Sa-
motniwobechistorii,Czytelnik,Warszawa,1967;wszystkiecytatybędąpodawane
zatąedycją);A.Zgorzelski,TimeSettingJ.R.R.Tolkien’s„TeLordoftheRings”,
„ZagadnieniaRodzajówLiterackich”1971,t.XIII,z.2(25);tegoż,Konwencjegatun-
koweirodzajowewtrylogiiJ.R.R.Tolkiena,w:tegoż,Kreacjeświatasensów:szkice
owspółczesnejpowieściangielskiej,PWN,Łódź1975;M.Wydmuch,Gościewraju,
„Kultura”1979,nr9;coteżpotwierdzająpolskiebibliografietolkienowskie,zob.
J.R.R.Tolkien-recepcjapolska:studiaieseje,red.J.Z.Lichański,Wydawnictwa
UniwersytetuWarszawskiego,Warszawa1996;orazjejwersjauzupełnionaJ.Z.Li-
chański,BibliografiapolskichtłumaczeńJ.R.R.Tolkienaorazopracowańjegotwórczości,
(on-line:)http://www.fahrenheit.net.pl/archiwum/fif_p1/66.html,zaktualizowana
