Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UrszulaAugustyniak–historykzbezimiennejgeneracji
27
niechętnie.Uważa,żeszkoławXXiXXIw.toinstytucjaopresyjnaiłamiąca
charaktery.Niezależnieodtego,czypodczerwonymsztandaremsocjalizmu,
podznakiemDSolidarności”,czypodpatriotyczno-religijnymihasłamiwolnej
Polskiszkołasłużyprzedewszystkimdoindoktrynacjimłodzieży.Absolwentka
warszawskiegoLiceumOgólnokształcącegoim.JoachimaLelewela,gdzie
historiiuczyłająAnnaRadziwiłł(1939–2009,wychowankaInstytutuHisto-
rycznegoilegendaDSolidarności”),zmieniłaniecostosunekdoedukacji
wmomencie,gdyrozpoczęłastudianaUniwersytecieWarszawskim.
Przedzbuntowanąiprzekornąabsolwentkąliceumotworzyłsięnowy
światwciągającychdebatnadpolityką,aletakżepełeninnychintelektual-
nychpokus.Gdywpaździerniku1968r.nowoprzyjętychstudentówwitał
dyrektorInstytutuAleksanderGieysztorwtowarzystwieopiekunówroku
AndrzejaGarlickiegoiRafałaKarpińskiego,atmosferauczelniciąglebyła
gęstaodwspomnieńniedawnychwydarzeńMarca.Uniwersytetzostałbru-
talniespacyfikowany,awładzęoddanonowemurektorowi,azarazempar-
tyjnemuaparatczykowiZygmuntowiRybickiemu5.NakorytarzachInstytutu
Historycznegopowtarzanonazwiskausuniętychstudentówizwolnionych
wykładowców.ZUniwersytetuwyrzuconowówczasponadpółtoratysiąca
studentów,wieluwcielającdowojska.Dlahistorykówbohateramiwyobraźni
publicznejbyliAdamMichnik(*1946),JacekKuroń(1934–2004)iKarol
Modzelewski(1937–2019),olosiektórychstarsistudencirozmawialipod
instytutowymLektorium,palącpapierosypodczaswietrzeniaczytelni.
Czyówroczniknowychstudentówczuł,żeominęłoichważne,forma-
cyjnedoświadczenie?Przedstawiająctopokolenie,JacekKleyffpytałreto-
rycznieDjaknazwaćnasmłodszych,/wciągutrzechlatdorosłych/odtej
wiosnyprzedwczesnejdozimy”.AndrzejRosner(*1949),którynależałdo
tejgrupy,wspominałpolatach:Dnienależałemdotakzwanejgeneracjimar-
cowej–byłemnatozamłody”6.Przedwczesnadojrzałośćprzyszłamiędzy
Marcem368abrutalnąpacyfikacjąstrajkówrobotniczychwgrudniu1970r.
Codziennośćuniwersyteckabyłajednakznaczniebogatsza,takżezasprawą
różnorodnościśrodowiskaakademickiego.
WInstytucieHistorycznymkrzyżowałysięwówczaslosykilkuinnych
formacjiintelektualnych,amożenawetgeneracji.Członkowienajstarszego
pokolenia–jakTadeuszManteuffel(1902–1970),StefanKieniewicz(1907–
–1992)czyStanisławHerbst(1907–1973)–ukończylistudiaizdobylistop-
nienaukowejeszczewIIRzeczypospolitej,walczylipodczaswojny,przepro-
wadziliUniwersytetprzezokresstalinizmu,apodkonieclatsześćdziesiątych
5Zob.R.Gawkowski,ZygmuntRybicki,rektorwlatach1969-1980,w:idem,Poczetrek-
torówUniwersytetuWarszawskiego,Warszawa2016(MonumentaUniversitatisVarsoviensis
1816–2016),s.309–318;zob.teżJ.Eisler,Polskirok1968,Warszawa2006.
6Niepokorni.RozmowyoKomitecieObronyRobotników,red.A.Friszke,A.Paczkowski,
Kraków2008,s.541.