Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP:DOKTRYNAŁASKIWEPOCEPRZEMIAN
9
postawębuntu,jednakwsumieniuakceptowałprawdę,żeniemoże
wżadensposóbingerowaćwustanowionyporządek.
Następnie,nadalszymetapierozwoju,człowiekodkryłnaturę,
jakozłożonąsiećprzypadkowychzwiązkówmiędzyrozmaitymiele-
mentamistworzenia.Wczasachnowożytnychodkrytoteżwartości
historii,jakoseriidecydującychzdarzeńrealizowanychprzezczło-
wieka.Towszystkodokonywałosięwobrębiefundamentalnejpew-
nościtrwałościideałów.Ztegopowoduwszystkiezdarzenia„anor-
malne”lub„nadzwyczajne”zarównonaplaniestworzenia,jak
ihistorii,toznaczyzdarzenianiemożliwedozredukowaniadoludz-
kichschematówpoznaniaipanowaniainterpretowanojakointer-
wencjeistottranscendentnych.Natymetapie„nadnatura”,„łaska”
iinne,podobne,określenia,wyznaczałyprzestrzeńnadzwyczajności
zdarzeńtakich,którewymykająsięspodkontroliczłowiekainiemogą
zostaćprzezeńwywołane.Niemogąteżbyćprzewidziane,zanimna-
stąpią,aniteżwyjaśnionepoichspełnieniusię.Mogąonetylkoiwy-
łączniezostaćprzyjętejakorządzoneniezbadanymiinieprzeniknio-
nymiprawami.
Wnaszymświecietakiesłowajak„łaska”,„nadprzyrodzoność”,
„przebóstwienieczłowieka”wydająsiętracićnaznaczeniu;oddziały-
wanieznaczeniasemantycznegowwieluśrodowiskachjestprawie
zupełniewyczerpane.Podutratąznaczeniakryjesięzłożonyproces
kulturowy,którydotyczyobrazuświataiczłowieka.Współczesnate-
ologiapodkreślaprawdę,żekażdyprzekazwiaryigłoszeniezbawie-
nianieuchronnieisilniezwiązanezestrukturąkulturowąizciągły-
miprzemianamisemantycznymi.NiemożliwyjestdyskursoBogu
iJegodarach,nieuwzględniającydyskursuoczłowieku,całejjego
historiiioświeciewaktualnymkształcie.Kiedyulegazmianiekon-
cepcja,jakąnaswójtematmaczłowiek,kiedywodmiennysposób
postrzegasięhistorięizmieniająsięschematyinterpretacyjneświata,
towówczaswkoniecznysposóbzmianieulegająrównieżformuły
wiaryizbawienia.
Dzisiejszy,dokonującysięnanaszychoczachproceskulturowy,
nazwanyogólnie„sekularyzacją”,dokonałzupełnejmodyfikacjikon-
cepcjiświata,azatemrównieżznaczeniawieluczęstoużywanychpo-