Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Dowodzeniejakoczynnośćwiedzotwórczaiwytwórtejczynności
15
bieństwem?,wjakisposóbustalamyprawdziwość?,jaktraktowaćrozmaiteźródła
wiedzy?,jejjakość?,jakrozpoznawaćrelewancję?,kiedyśrodekdowodowyjest/
możebyćmylący?itd.
Namarginesieprzedstawionychuwagdodajmy,poniekądwkontraściedonich,
żewiedzamożebyćpodatnanamanipulacje.Rozważmydwaprzykłady.Jednaze
stronprocesowychprzewiduje,żeprzeciwnikmożewykorzystać,iwstosownejdla
siebiechwilizapewnewykorzystajakąśważnąinformację,odużejnsilerażenia”
.
Wtedywyjściemmożeokazaćsięujawnienietejwiadomości,zanimdokonatego
przeciwnikprocesowy,którywykorzystawówczascałenoprzyrządowanie”perswa-
zyjne.Ujawnienieinformacjiwcześniejpozbawiająpóźniejefektunowościidaje
premięwpostaciwykorzystaniapierwszeństwa.Sposóbtenokreślanyjestjakonza-
szczepienie”
.Drugataktykapoleganapostąpieniuzgodniezregułąnnajgorszena
początku”
.Naprzykładobrońcaniemusiałbywcaleujawniaćjakiejśniekorzystnej
dlaswojegoklientainformacji,mimotoujawniają,będącpewnym,żeoskarżyciel
zrobitopóźniej,co,gdynastąpi,równieżpozbawitęinformacjęefektuświeżości,
pozatymmożezadziałaćreguła,żenstarewiadomościniesąwiadomościami”17.
H.L.Hozwróciłuwagęnamożliwośćanalizyprzebieguprocesukarnego
zdwóchpunktówwidzenia.Pierwszyznich,tradycyjnyiszerokorozpowszech-
niony,określajakoanalizęzewnętrzną,dokonywanąprzezobserwatora(badacza)
zewnętrznego.Jegopunktwidzeniajestpodobnydoujmowaniaprocesujakonsys-
temuinżynierskiego”
,którydziała/madziałaćjakswegorodzajumaszyna.Podej-
ściedrugie,zwaneanaliząwewnętrzną,obejmujetakżeszerokorozumianeaspekty
moralneprocesu18.Pracaniniejszautrzymanajestwparadygmacietradycyjnym,
traktującymproceskarnyjakonmaszynęepistemiczną”
.
1.3.MODELOWANIEWIEDZYIRODZAJEKAZUSÓW
Intuicjapodpowiada,żedowodzeniesądowewymagaakceptacjiobrazujakiegoś
fragmentustanuświata.Stopieńrozpoznaniadecydujeorozstrzygnięciusprawy.
Stanświataobfitujewfaktyrelewantnedlasprawy,aletakżewpozbawionerele-
wancji,atylkozaciemniająceobrazrzeczywistości.Częścioweremediumnaten
problempoleganatworzeniumodelispraw.
Terminnmodel”jestwieloznaczny,jegopojęciaodnosząsięzwykledocharakte-
rystykipewnejstrukturyalbojakiejś–fizycznejlubkonceptualnej–reprezentacji
czegoś.
17
E.Nissan,ComputerApplicationsforHandlingLegalEvidence,PoliceInvestigationandCaseArgu-
mentation,Springer,Dordrecht2012,Vol.1,s.28–29.
18
H.L.Ho,APhilosophyofEvidenceLaw.JusticeintheSearchforTruth,OxfordUniversityPress,
Oxford2008,s.46.
