Zaburzona epoka Polska fotografia artystyczna w latach 1945-1955

Maciej Szymanowicz

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-232-3030-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2016

Liczba stron:

499

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Szymanowicz, Maciej. Zaburzona epoka Polska fotografia artystyczna w latach 1945-1955. Red. . Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2016, 499 s. ISBN 978-83-232-3030-4

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Szymanowicz, M.

T1 Zaburzona epoka Polska fotografia artystyczna w latach 1945-1955

PB Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

PP Poznań

YR 2016

SN 978-83-232-3030-4

Bibliografia BibTex:

@Book{ 173386, author = "Szymanowicz, Maciej", editor = "", title = "Zaburzona epoka Polska fotografia artystyczna w latach 1945-1955", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza", year = "2016", address = "Poznań", isbn = "978-83-232-3030-4" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Szymanowicz, Maciej

ED -

TI - Zaburzona epoka Polska fotografia artystyczna w latach 1945-1955

PB - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

CY - Poznań

PY - 2016

SN - 978-83-232-3030-4

ER -

Netografia (standard APA):

Szymanowicz, Maciej. Zaburzona epoka Polska fotografia artystyczna w latach 1945-1955 [baza danych online] Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2016 [dostęp: 28 06 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/zaburzona-epoka-polska-fotografia-artystyczna-w-latach-1945-1955-maciej-szymanowicz-173386.

socrealizm, fotografia, Związek Polskich Artystów Fotografików, sztuka staliniwska, fotografia ojczysta, fotografia dokumentalna

Książka jest pionierską próbą analizy nierozpoznanego dotychczas epizodu w polskiej fotografii artystycznej. Tematyka monografii dotyczy najważniejszych problemów warunkujących rozwój polskiej fotografii artystycznej w latach 1945-1955. Zostały w ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-232-3030-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2016

Liczba stron:

499

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp10
CZĘŚĆ PIERWSZA20
1. Wprowadzenie22
Rozdział I. Organizacja życia fotograficznego w latach 1944–194922
2. Oczekiwania fotografów wobec władz, geneza postulatów23
3. Wydział Fotografiki w Resorcie Kultury i Sztuki Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w Lublinie27
4. Odrodzenie życia fotograficznego w latach 1945–194629
5. Działalność ośrodka poznańskiego w latach 1945–194931
5.1. Stowarzyszenie Miłośników Fotografii w Poznaniu31
5.2. Referat Fotografiki poznańskiego Urzędu Wojewódzkiego41
6. Referat Fotografiki w Ministerstwie Kultury i Sztuki. Początki planowej gospodarki fotografią i koncepcje związku twórczego fotografów46
7. Powstanie Polskiego Towarzystwa Fotograficznego. Początek centralizacji życia fotograficznego50
8. Działalność warszawskiego oddziału PTF. W stronę ideologizacji twórczości fotograficznej57
9. Pozostałe aspekty i problemy organizacji życia fotograficznego w drugiej połowie lat 4062
10. Podsumowanie66
1. Wprowadzenie68
Rozdział II. Fotografia ojczysta68
2. Fotografia ojczysta w latach trzydziestych69
3. Dokumentacje zniszczeń wojennych78
4. W kręgu instytucji, główni „aktorzy” i mecenasi dokumentacji Ziem Odzyskanych93
4.1. Akcje dokumentalne Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego na Ziemiach Odzyskanych94
4.2. Wydział Turystyki Ministerstwa Komunikacji – fotograficzno-krajoznawcze objazdy po Ziemiach Odzyskanych w latach 1947–194996
4.3. Znaczenie zdjęć Jana Bułhaka powstałych na zlecenie Ministerstwa Komunikacji i PTK100
5. W kręgu Instytutu Zachodniego107
6. Stowarzyszenia fotograficzne w akcji dokumentowania Ziem Odzyskanych114
7. Zmierzch fotografii ojczystej119
8. Testament Bułhaka – książka pt. Fotografia ojczysta126
9. Znaczenie fotografii ojczystej w drugiej połowie lat 40129
10. Podsumowanie130
1. Wprowadzenie132
Rozdział III. Estetyczny tygiel. Wielość postaw na salonach fotografii w II połowie lat 40.132
2. Powrót piktorializmu133
2.1. Podstawy teoretyczne estetyki piktorialnej133
2.2. Styl Wańskiego142
2.3. Poznańskie sukcesy146
2.4. Ostatnie manifestacje powojennego piktorializmu155
3. Epizod nowoczesny 1947–1949156
3.1. Główne wydarzenia156
3.2. Zbigniew Dłubak i Fortunata Obrąpalska157
3.3. Wystawa Nowoczesna fotografika polska w 1948 roku167
3.4. Fotomontaże Aleksandra Krzywobłockiego176
3.5. Znaczenie wystąpienia „nowoczesnych”179
4. Triumfujący piktorializm na wystawie Praca robotnika i rolnika181
5. Podsumowanie192
1. Wstęp194
Rozdział IV. Wykuwanie socrealizmu – wystawa Pokój zwycięża194
2. Koncepcja wystawy Pokój zwycięża195
3. Nowa ikonografia – wykuwanie tematyki socrealistycznej204
3.1. Adaptacje204
3.2. Wspominając Wystawę Fotografiki Sowieckiej212
3.3. W stronę ikonografii produkcyjnej217
3.4. Potęga zestawów220
4. Podsumowanie228
CZĘŚĆ DRUGA230
1. Wprowadzenie232
Rozdział I. Organizacja życia fotograficznego w latach 1950–1955232
2. Podstawy reorganizacji życia fotograficznego w latach 1950–1955233
3. Pomiędzy Poznaniem a Warszawą. Podstawowe linie napięć236
3.1. Instytucjonalno-ideologiczne uwarunkowania konfliktu236
3.2. Krytyka „wstecznictwa” Zarządu Głównego PTF238
3.3. Sąd nad poznańskimi działaczami240
3.4. Spór o „Świat Fotografii”244
3.5. Walka o przewodnictwo w Zarządzie Głównym PTF246
3.6. Kto jest fotografikiem?248
3.7. Zmiany w „fotograficznych” strukturach MKiS w świetle procesów centralizacyjnych248
4. Kształtowanie struktur i oblicza ideowego Związku w latach 1950–1955251
4.1. Początki doktryny252
4.2. Stabilizacja doktryny256
4.3. Eskalacja doktryny261
4.4. Upadek doktryny265
5. Narzędzia dyscypliny ideologicznej w ZPAF267
5.1. Nowy statut i struktury ZPAF267
5.2. Komisja Artystyczna ZPAF w latach 1952–1954269
5.3. Zespoły Twórcze271
6. Polskie Towarzystwo Fotograficzne275
6.1. Podstawy ideowe Polskiego Towarzystwa Fotograficznego w latach 1950–1955275
6.2. Początki wdrażania nowego „programu” w latach 1950–1951280
6.3. Pomiędzy zjazdem wrocławskim a krakowskim, początki umasowienia fotografii amatorskiej284
6.4. Rewolucja w praktyce PTF po zjeździe krakowskim291
6.5. Krach systemu297
7. Muzeum Fotografiki – krótka historia niezrealizowanego projektu300
8. Podsumowanie303
1. Wprowadzenie305
Rozdział II. Teoria i praktyka socrealizmu w kontekście historii fotografii305
2. Prawodawcy fotograficznego socrealizmu306
3. Czerwiec 1952 roku – cezura Walnego Zjazdu PZF308
4. Socrealizm i historia fotografii310
4.1. Podstawy nowego sposobu interpretacji dziejów fotografii310
4.2. W walce o marksistowską wersję historii fotografii – tezy Tadeusza Cypriana z referatu zjazdowego w 1952 roku315
4.3. Tradycja odrzucona317
4.4. Tradycja zaanektowana320
4.5. Tradycja pominięta327
4.6. Historia fotografii historią środków produkcji334
5. W walce o ideowe oblicze polskiej fotografii artystycznej – tezy Zbigniewa Pękosławskiego i Adama Johanna z referatów zjazdowych w 1952 roku337
6. Jak zrobić zdjęcie socrealistyczne?340
6.1. Podstawy. Walka o fotografię socrealistyczną w ZSRR341
6.2. Spory o teorię obrazu socrealistycznego w Polsce w latach 1950–1952347
7. Wystawy – praktyczna realizacja postulatów realizmu socjalistycznego356
7.1. II Ogólnopolska Wystawa Fotografiki357
7.2. Wystawa Realizm socjalistyczny w fotografii368
8. Podsumowanie378
1. Wprowadzenie381
Rozdział III. Dyskusje w cieniu schematyzmu – upadek socrealizmu381
2. Czym jest schematyzm?382
3. Zagadnienie schematyzmu w świetle II Zjazdu PZPR384
4. Dyskusja w trakcie II Narady Twórczej członków ZPAF w dniu 16 maja 1954 roku w Warszawie387
5. Przeniesienie dyskusji na łamy „Fotografii”391
6. Fotoreportaż „artystyczny” versus fotografia prasowa395
7. Rok 1955398
8. Recepcja V Ogólnopolskiej Wystawy Fotografiki405
9. Alfred Ligocki i ostatnia próba restytucji realizmu socjalistycznego411
10. Podsumowanie415
1. Wprowadzenie420
Rozdział IV. Poza głównym nurtem. Środowisko poznańskie po Walnym Zjeździe PZF w czerwcu 1952 roku420
2. W poznańskiej delegaturze ZPAF422
3. W poznańskim oddziale PTF433
3.1. Sekcja Artystyczna – podstawy działania435
3.2. Wybrane realizacje443
3.3. Fotografia przyrodnicza449
4. Podsumowanie455
Zakończenie456
Nota redakcyjna460
Bibliografia462
Spis ilustracji480
Skorowidz488
The disturbed era. Polish art photography between 1945–1955 (Summary)496

swojejdziałalności97.AktywnośćMarianaSchulzapolegałarównieżnalicznych

wizytacjachnatereniekraju,atakżenaudzialewgremiachoceniającychmate-

riałynadsyłanenaposzczególnewystawy,cownieodległejprzyszłościstaniesię

orężemwkreowaniupożądanegokierunkuposzukiwańartystycznych.Schulzjako

wysłannikMinisterstwabrałudziałniemalwewszystkichówcześnieodbywają-

cychsięsądachkonkursowych,kontrolującnadawaniewimieniuMinisterstwa

KulturyiSztukinagródpaństwowychwybranymrealizacjomartystycznymoraz

zakupyposzczególnychdzieł.SamoMinisterstwo,adefactoReferatFotografiki,

równieżangażowałosięwkreowanieżyciaartystycznego,czegodowodembyła

organizacjaznaczącegodlarozwojudyscyplinyKonkursunafotografiędokumen-

tarnąowalorachartystycznych,któryzostałogłoszonypodkoniec1947roku

.Stał

sięondlaśrodowiska,podobniejakprzyznawanenainnychwystawachnagrody,

Πbarometrem”wskazującymoczekiwaniadecydentówkulturycodosposobów

uprawianiatejdyscyplinyartystycznej.GłównymciałemdoradczymSchulzabyła,

aktywniedziałającaprzyReferacieFotografiki,komisjaopiniodawczapowoła-

najużw1947rokuipoczątkowozłożonazgremiumnajwiększychautorytetów

polskiejfotografii.PozaSchulzemiinnymipracownikamiMinisterstwazasiadali

wniejm.in.JanBułhak,TadeuszCyprian,MarianDederko,ZygmuntObrąpalski,

StanisławSheybaliJanSunderland,jednakwprzeciągukilkulatdziałalnościjej

składosobowypodlegałlicznymfluktuacjom.Decydowałaonaokwalifikacjiprac

nawystawyzagraniczne,zakupachzdjęćdozbiorówMKiS,kwestiachzaopatrzenia

wmateriałyfotograficzneorazwinnychsprawachorganizacyjnych.Bezwątpienia

komisjatadawałaśrodowiskufotograficznemupoczuciewspółodpowiedzialno-

ścizakształtpolskiejfotografiiartystycznej

.Podstawowymjednakzadaniem

realizowanymprzezMarianaSchulzaodjesieni1946roku,czyliodpoczątku

jegodziałalnościwramachMinisterstwaKulturyiSztuki,byłacentralizacjażycia

97Informacjaza:[rubryka:Komunikaty],ΠSrwiatFotografii”

,1948,nr8,s.32.

KonkurszostałogłoszonyprzezMKiSwporozumieniuzPolskimZwiązkiemFotografików

ipoznańskimStowarzyszeniemMiłośnikówFotografii,arozstrzygnięty24lutego1948roku.Jury

podprzewodnictwemBohdanaUrbanowiczaprzyznało:InagrodęFortunacieObrąpalskiejzacykl

Dyfuzjawcieczy,IInagrodęJaninieMierzeckiejzacyklRękapracująca,IInagrodęEugeniuszowi

HanemanowizaPowstańca,IIInagrodęZbigniewowiPękosławskiemuzaNadrutachBuchenwaldu,

IIInagrodęEdwardowiHartwigowizaSynchronizm,PrzystarymkominkuorazCygankę,IIInagrodę

FlorianowiStaszewskiemuzacyklmarynistyczny.Dodatkowosądkonkursowywyróżnił:Tadeu-

szaBilińskiego,ArturaBrydackiego,TadeuszaBukowskiego,JanuszaBułhaka,JerzegoChluskiego,

JózefaDańdę,ZygmuntaDrzewieckiego,BolesławaGardulskiego,EdwardaHartwiga,Bronisława

Jaroszewicza,KazimierzaJarrę,StanisławaKolowcę,KazimierzaKonrada,FranciszkaMaćkowiaka,

JanaMolinę,StanisławaMusiała,CzesławaOlszewskiego,MarianaOhlę,DominikaPiotrowskiego,

MarianaRzechowskiego,LeonardaSempolińskiego,IrenęStrzemieczną,RomanaS.Ulatowskiego,

JanaWalasa,EdwardaWęglowskiegoorazJózefaWiktora.Informacjeonagrodachiwyróżnieniach

podajęza:OrzeczenieSąduKonkursowegoIKonkursuFotograficznegoMinisterstwaKulturyiSztuki,

ΠSrwiatFotografii”

,1948,nr8,s.26.

PełnadokumentacjadziałalnościkomisjiopiniodawczejprzyReferacieFotografikijestdo-

stępnaw:AAN,zespółarchiwalny:MinisterstwoKulturyiSztuki(366/1),sygn.795.

Brak wyników

Zaburzona epoka Polska fotografia artystyczna w latach 1945-1955

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra