Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zabytkitechniki–problemdefinicyjny...
pojawiłosięzjawiskotzw.wzornictwaprzemysłowego,anazywającrzeczpo
imieniutzw.„design”.Posiłkującsięliteraturądotyczącąprzedmiotu:„ar-
chitekci,twórcysprzętówinarzędzi,nierozumiejąckonsekwencjiprzewrotu
wmetodachprodukcji,nakładaliprzestarzałądekoracjęnastrukturyprzysto-
sowanedonowychtechnikitymsamymwytwarzalimechanicznierzemiosło
„seryjne”4.Dostrzectrzeba,żejużwdrugiejpołowieub.wiekuzauważono,
żetegotypu„produkty”posiadająwielkiewalory;estetyczneiplastyczne:
„Tylkopozorniewydawaćsięmożeparadoksemumieszczeniewpaździerniku
1969r.przyMuséedesArtsDécoratifswParyżusiedzibyOśrodkaWzornictw
Przemysłowego(CCI–CentredeCréationIndustrielle),awięcłącznienaj-
nowszychosiągnięćwseryjnejprodukcjiprzedmiotówznajbardziejtrwałymi
przyzwyczajeniaminiedawnejprzeszłości.FrancoisMathey,dyrektortego
muzeum,pisał:„zezwiązkusztukizprzemysłemwXIXw.narodziłasię
zwyrodniałapostaćsztuki,októrejmówiono„stosowana”albobardziejkon-
wencjonalnie„zdobnicza”.Obecniejeszczepokutująpozostałościtejprzemy-
słowejimieszczańskiejkoncepcji,którawrzeczywistościbyłatylkokolejną
odmianą”5.Zwracauwagęwalorodniesieniawytworówkulturyprzemysłowej
latsześćdziesiątychdoprzeszłości–jesttowięcświadectwozarównokultury
jakiepoki,conatrętniewręcznarzucaodniesieniadopojęciazabytku,zaś
wszczególnościzabytkutechniki.K.Zeidlerwyróżniajeszczeinnekategorie
zabytków:„choćsamaustawaoochroniezabytkówiopiecenadzabytkami
niewprowadzatejkategorii,spotkaćsięmożnarównieżzpojęciemzabytku
wojskowości,czylitakiego,którypozostajewścisłymzwiązkuznarodową
tradycjąwojskową.Możetobyćzarównozabytekruchomy,jakinieruchomy
wwypadkutakiegozabytkuważniejszajestjegowartośćhistoryczna,awar-
tośćartystycznainaukowabędzieraczejwystępowaćwmniejszymnatężeniu
zabytekwojskowościmożebyćzarazemnośnikiemwartościpatriotycznych.
Wtymzakresiewyróżnićmożnaszczególnydziałmuzealnictwa,jakimjest
muzealnictwowojskowe,którewnajwiększymuproszczeniudzielisięnata-
kiedziały,jak;bronioznawstwo,munduroznawstwoorazchorągwie,sztanda-
ryiznakiwojskowe”6.
33
4
DeMorrantH.,Historiasztukizdobniczej,wyd.Arkady,Warszawa1983r.,tłumaczeniezwyd.Li-
brairieHachette,Paryż1970r.;BirkenmajerE.,BobrowR.,ChojnackaH.,PłomińskaM.,WeryhoA.;
Redaktorzynaukowi;Majewska–MaszkowskaB.,PłomińskaM.,s.467.
5
deMorrantH.,Historiasztukizdobniczej,wyd.Arkady,Warszawa1983r.,tłumaczeniezwyd.Libra-
irieHachette,Paryż1970r.;BirkenmajerE.,BobrowR.,ChojnackaH.,PłomińskaM.,WeryhoA.;
Redaktorzynaukowi;Majewska–MaszkowskaB.,PłomińskaM.,s.465.
6
ZeidlerK.,Prawoochronydziedzictwakultury,wyd.WoltersKluwer2007,s.48-49.
