Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9
1.1.Płećbiologicznaikulturowa
jakodeterminantazachowańkonsumpcyjnych
Naturalnym,azarazemcentralnymmiejscemwbiologiiczłowiekajestpłeć.
Związanezniąroleorazokreślonesposobyzachowania,którewdanejkul-
turzepostrzeganejakotypowelubakceptowalnedladanejpłci.Współcze-
snesocjologiaipsychologiarozróżniajądwarodzajepłci,tj.biologicznąikul-
turową(sexigender).Tymsamympodkreślają,żedychotomiamęski-żeński
wiążesięnietylkozbiologicznymzróżnicowaniemgatunkuludzkiego,ale
takżezkulturowookreślonymwzorcemzachowańuważanychwdanymspo-
łeczeństwiezatypowo„męskie”i„żeńskie”.1
Społeczeństwoprzewidujedla
każdejpłciodmiennesposobyrealizacjirólspołecznychorazkształtujemode-
lowewizerunkimęskościikobiecości.Napodstawiespołecznieikulturowo
określonychprzekonańtworząsięstereotypypłci.Stereotypyzwiązane
zpłciąnależądonajbardziejpowszechnychaspołeczeństwoegzekwujeod
swoichczłonkówzgodneznimipostępowanie.
Terminpłećbiologicznaodnosisiędoróżnicanatomicznych,którewynika-
zdyformizmupłciowego(tj.różnicywwielkościikształcieciała,tężyźnie
fizycznej,silemięśniitp.).Różnicetedotycząprzedewszystkimwpływuna
zachowanieczynnikówbiologicznych,aszczególniehormonów.Obejmują
funkcjereprodukcyjne,hormonalne,anatomiczne,którezdeterminowane
biologicznieiniezależneodczynnikówspołecznych.Stwierdzasię,żewyższe
stężenieandrogenówwcielemężczyzndeterminujewiększeprawdopodo-
bieństwowystąpieniaunichzachowańagresywnych.Mężczyźnibardziej
skorzydoużywaniaprzemocy,takwerbalnejjakfizycznej,częściejpodejmują
ryzykoikonkurencjęwwarunkachstresowych.
Różnicemiędzykobietami
amężczyznamiwystępująnietylkowanatomicznejbudowieciała,aleiwpsy-
chice.Hormonyorazinnesubstancjeobecnewciałachdecydująobudowie
1SzmalecS.,Przekazreklamowyjakonośnikstereotypowegowizerunkukobiety(wświetlebadań
społecznych),w:MalinowskaE.(red.),Sexigender.Płećbiologicznaikulturowawrefleksjachibada-
niachmłodychsocjologów,WydawnictwoUniwersytetuŁódzkiego,Łódź2004,s.43.
2Ibid.