Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AndrzejWarmiński
Bezpieczeństwopostrzeganejestrównieżjakoceldziałaniapaństwairządu
dlazapewnieniawewnętrznychizewnętrznychwarunkówsprzyjającychrozwo-
jowipaństwa,jegożyciowyminteresomorazochronyprzedistniejącymiipoten-
cjalnymizagrożeniami.
Najogólniejprzyjmujesię,żebezpieczeństwooznaczasytuacjęiładwpaństwie
pozwalającyrealizowaćpodstawowefunkcje,gwarantująceintegralnośćteryto-
rialnąpaństwa,niepodległośćirozwójwewnętrzny.Stądtradycyjnierozróżnia
siębezpieczeństwowewnętrzneizewnętrzne.Przeciwdziałaniuniebezpieczeń-
stwomzewnętrznymwynikającymzzagrożeńpolitycznychimilitarnychsłuży
systemobronypaństwa,któregozasadniczymelementemzawszesąsiłyzbrojne
iwtamtymczasieWojskoweSłużbyInformacyjne.Niebyłyoneosamotnione,
awręczwspieranedziałaniamipodmiotówadministracjiisprawwewnętrznych
orazUrzęduOchronyPaństwa
6
.
Jednymzrodzajówbezpieczeństwajestbezpieczeństwomiędzynarodowe,ro-
zumianejakosumairezultatbezpieczeństwakażdegokrajuoddzielnieiwszyst-
kichpaństwczłonkowskichspołecznościmiędzynarodowej.
Konstrukcjabezpieczeństwazbiorowegozbudowanajestnaideiwspółdziała-
niapaństwwspółtworzącychsystem.Jegoistotąigłównąprzesłankąjestzasada
zbiorowejsamoobrony.Oznaczato,żenapadktóregokolwiekzuczestnikówsys-
temuuważanyjestzaagresjęnapozostałychizobowiązujedoprzyjściazpomo-
cąofierzenapaści.WspółcześniemodeltenprezentujefunkcjonującaOrganiza-
cjaNarodówZjednoczonych.Odmianąbezpieczeństwamiędzynarodowegojest
bezpieczeństworegionalne.ObecniewmyślKartyOrganizacjiNarodówZjed-
noczonychiprzyzwoleniuKBWE/OBWEprzykłademutworzonegosystemu
bezpieczeństwaregionalnegojestpaktmilitarnyNATO,któryjestotwartydla
wszystkichpaństwdanegoregionu,gwarantującimjednakowystatusimazdol-
nośćdopokojowegolikwidowaniasporów.
Nagruncienaukiostosunkachmiędzynarodowychpojęciebezpieczeństwa
państwadotyczyprocesuzaspokajaniapotrzebiinteresówuczestnikówżycia
międzynarodowego.Stądprocestenrealizujesięwśrodowiskumiędzynarodo-
wym,ajegokonsekwencjedotycząnietylkozainteresowanychpaństw,aleicałe-
gosystemumiędzynarodowego.Wzwiązkuztymumowniestosująckryterium
podmiotowedlacelówanalitycznychwyodrębniasię:bezpieczeństwonarodowe
(bezpieczeństwopaństwa)ibezpieczeństwomiędzynarodowe.
Drugim,bardzoczęstymstosowanymkryteriumwdokonywanychtypolo-
giachbezpieczeństwajestkryteriumprzedmiotoweocharakterzepomocniczym
dlapodmiotowego.Pozwalaononamnożenierodzajówbezpieczeństwaiwzboga-
cenienaukowegoopisubezpieczeństwazpunktuwidzeniapodmiotowego.
Wliteraturzeipublicystycemiędzynarodowejspotykasięszeregróżnych
6A.Warmiński,Instytucjonalizacjaochronybezpieczeństwawewnętrznegopaństwawokresietransformacjiustro-
jowej,Wyd.UniwersytetPrzyrodniczo-HumanistycznywSiedlcach,Siedlce2011.s.10
14
