Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
7.Istotasporuoobiektywnośćprawa
43
niamożliwychsposobówużyciazdańiwyrażeńlBeztejfunkcjipoję-
cieznaczeniajakopozbawionetreścibyłobywcałościbezużytecznel
Przykładowo,jeślizdanie:nNastoleleżyjabłko”nieograniczałoby
sposobujegorozumienia,alepozwalałobynaprzypisaniemutreści,na
przykład,że:nNakrześleznajdujesięgruszka”
,towypowiedzeniego
byłobybezsensowne,ajęzykstraciłbyswojąstabilnośćl
Niecoupraszczając,możnapowiedzieć,żewzakresieinteresującym
prawnikówmetafizycznepytaniaoobiektywnośćjakiegośobiektu,
jakbrońpalnalubwłasności,jakmoralnośćlublegalnośćjakie-
gośzachowania,sąpytaniamioto,czyistnienielubcharaktertego
obiektulubwłasnościzależąepistemicznieodnaszychprzekonańna
ichtematlubświadectwprzemawiającychzanimil
Jeślirozpatrzymytrzystwierdzenia:nPrzedemnąstoistół”
,nTaumowa
jestnieważnazuwaginasprzecznośćzzasadamiwspółżyciaspołecz-
nego”
,nSpodnie«dzwony»sąniemodne”
,todlakażdegoztychsądów
możemyzapytaćorelacjępomiędzytym,cowydajesięsłuszne,oraz
tym,cojestsłusznelNaprzykładmożemywyobrazićsobie,żechociaż
możewydawaćmisięsłuszne,iżprzedemnąznajdujesięstół,tomoże
niebyćsłuszne,żerzeczywiścieznajdujesięstół,gdyżstółmógłbybyć
optycznąiluzjąlWprzypadkustołuto,cowydajesiętrafne,możenie
byćzbieżneztym,cojesttrafnel
Analizującobiektywnośćwsensiemetafizycznym,zaJlColemanem
iBlLeiterem,stanowiskacharakteryzującerelacjępomiędzytym,co
wydajesięsłuszne,atym,corzeczywiściejestsłuszne,dająsięupo-
rządkowaćnastępująco59:
(1)Zgodnieznsubiektywizmem”to,cowydajesięsłusznewydają-
cemusąd,determinujeto,cojestsłusznel
(2)Zgodnieznminimalnymobiektywizmem”to,cowydajesię
słusznewspólnocie,determinujeto,cojestsłusznel
(3)Zgodnieznumiarkowanymobiektywizmem”to,cowydajesię
słusznewidealnychlubdostateczniedobrychwarunkachepiste-
micznych,determinujeto,cojestsłusznel
59JlColeman,BlLeiter,Determinacy...,sl607-608l
