Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
Rozdział1.Ogólnametodologiabadańzjawiskpatologiispołecznej
twierdzeńdotyczącychcałegozbioru.Celemmożebyćrównieżuzasadnienie
ogólnegoprawa,atakżeweryfikacjazałożeńprzyjętychnagruncieokreślonejteo-
rii.Badanie,któregoprzedmiotmacharakterwyraźniejednostkowy(pojedynczy
człowiek,pojedynczeprzestępstwo),nosinazwęstudiumprzypadku.Gdycelem
badańjestmożliwiewszechstronnyopispewnegozbioru,zdarzeniaczyprzypad-
ku,uwzględniającywielezmiennych,gdyszukasięodpowiedzinapytaniazarówno
owartościzmiennych,jakiorelacje,mówisięobadaniachmonograficznych.
Stosująckryteriumcelu,możnawyróżnićbadaniadiagnostyczne,eksplana-
cyjneiprognostyczne(Rossi1988,s.15).Badaniamającenacelustwierdzenie,
czywbadanymobiekciewystępują,lubjakczęstowystępują,pewneinteresujące
naszjawiska,nosząnazwębadańdiagnostycznych.Badaniemdiagnostycznym
jestnp.badanienarkomaniinadanymtereniewpewnymokresie.Jestnimtakże
badanieosobowościsprawcówprzemocywrodzinielubsposobówdokonywania
zamachówsamobójczych.Celembadańeksplanacyjnychjestwykryciezależności
międzyinteresującymibadaczazmiennymi,apodstawowympytaniemjestpyta-
nieoprzyczyny.Badaniaeksplanacyjnewsferzeproblematykipatologiispołecz-
nejtoprzedewszystkimbadaniadotycząceetiologiizachowańspołecznienie-
akceptowanych.Celembadańprognostycznychjestprzewidywanieprzyszłych
zdarzeńlubprocesuprzekształceńprzedmiotuzainteresowańbadacza.Prognozy
mogądotyczyćzarównostrukturyzjawiskpatologicznych,np.narkotyzowania
sięmłodzieży,jakizachowańpojedynczychosób.Wpraktycełączysiębada-
niaoróżnychcelach.Badaniaprognostyczneopartesąnp.nabadaniacheks-
planacyjnych.Badaniaeksplanacyjnezkoleiwymagająprzeprowadzeniabadań
diagnostycznych.Konkretnebadaniamogąwróżnymstopniuzawieraćróżne
elementyopisanychtypówbadań.
Sposóbprzeprowadzeniabadań(tzn.metodyitechnikibadawcze)powi-
nienbyćdobranyzuwzględnieniemprzedmiotubadańiproblemubadawcze-
go.Metodybadawcze,odpowiedniedlajednychproblemówiprzedmiotów
badań,mogąokazaćsięzupełnienieprzydatnedobadaniainnychzagadnień.
Podstawowymcelembadańnadróżnorodnymizjawiskamipatologiispołecz-
nejjestsformułowaniepostulatówpraktycznych,odnoszącychsiędozapobie-
ganiategotypuzjawiskom.Wzwiązkuztymmożnawyróżnićbadaniawza-
kresiesymptomatologii,etiologiiorazprofilaktykizjawiskpatologiispołecznej
(Kwaśniewski2000,s.88–95).
Badaniawzakresiesymptomatologiiobejmująanalizęformobjawowych
różnychrodzajówpatologiispołecznej.Doformtychnależą:dynamikaistruk-
turadanegozjawiska(np.narkomanii),jegogeografia,niektóreelementyjego
organizacji(np.młodzieżowychsubkultur,środowiskanarkomanów),jakchoćby
sposobyporozumiewaniasię.
