Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JacekMichalak
20
9)mikrobiologiaibiotechnologiafarmaceutyczna,
10)toksykologia,
11)zdrowiepubliczne,
12)zdrowieśrodowiskowe.
Wartozauważyć,żeróżnicewprowadzeniubadańnaukowychzzakresu
bromatologiiinp.gastroenterologiiczypediatriimetabolicznejidietetykimuszą
rzutowaćnauzyskanewyniki.Przykładowostosowanewmedycynieklinicznej
zasadyEBMopierająsięnarandomizowanychbadaniachwieloośrodkowych
(RCT),przyzastosowaniupodwójnejślepejpróbyiodpowiednichmetodsta-
tystycznych.JednocześniebadaniaRCTnieobejmujączęścipopulacji,która
zwielupowodówróżnisięodresztypacjentów.Jesttoistotnyproblemwprak-
tycenakazującyindywidualizacjędiagnostykiiterapii,awodniesieniudopro-
mocjizdrowia-uwzględnianiemetodopartychnapraktyce11.Ocenawskaźni-
kówzdrowotnychzpunktuwidzeniametodologiijestproblemembadanymod
lat,zwłaszczawchorobachprzewlekłych12.Zbadańnadróżnymiwskaźnikami
epidemiologicznymiwynikaćmożewyodrębnianienowychdziedzinwna-
ukachozdrowiu13.
Zgołainnepodejściedoklasyfikacjinaukozdrowiuprzedstawiaangloję-
zycznawersjaWikipedii14.Jesttoźródłodośćdobrzeoddająceopinieobiegowe
izdaniepubliczności,niekonieczniezgodnezestanemwiedzy.Wyróżniaona
następującedziedzinyjakoodrębnegałęzie(branches)naukozdrowiu:
-konwencjonalnedyscyplinyzachodnie-47dyscyplin,wtymm.in.wete-
rynaria,patologiamowy,opiekaspołeczna(socialwork)czymedycynasnu.
Wtymujęciuzdrowiepublicznezepidemiologiąsąpołączone;
-medycynaalternatywna(modelbiomedycznyibiopsychospołeczny,chi-
ropraktyka,medycynaenergetyczna,uzdrawianie,zastosowaniemedyta-
cjiwzdrowiuibadaniachklinicznych,homeopatia,terapiamanualnaima-
nipulacyjna,samoleczenie,medycynatradycyjna);
-uzdrawianieduchowe(spirituallybasedhealing)-ChristianScience(wy-
znawcynieuznajążadnychlekarstw;wierzą,żeBógmożewyleczyćcho-
robydziękiichmodlitwie),uzdrawianieprzezwiarę(Faithhealing),johrei
(japońskametodaoczyszczaniaducha),medycynaMaharishiiego(medy-
tacjatranscendentalna)iszamanizm;
-medycynatradycyjnailudowa(ajurweda,medycynaludowa,ziołolecz-
nictwo,tradycyjneuzdrawianiemetodamiflnatywnychAmerykanów”,
szamanizm,tradycyjnamedycynachińska15,tradycyjnamedycynakoreań-
ska).
11M.T.Wright,H.Kilian,S.Brandes,PraxisbasierteEvidenzinderPräventionundGesundheits-
förderungbeisozialBenachteiligten.Practice-basedevidenceinpreventionandhealthpromotionamongso-
ciallydisadvantagedcommunities,Gesundheitswesen2013J75(6),380-5.
12B.Kirshner,G.Guyatt,Amethodologicalframeworkforassessinghealthindices,JournalofChro-
nicDiseases1985,vol.38(1),s.27-36.
13D.Kindig,G.Stoddart,WhatIsPopulationHealth?,AmericanJournalofPublicHealth2003,
93(3),s.380-383.
14PolskawersjaWikipediiniezawierahasłaflnaukiozdrowiu”.
15Jednocześnieniewolnozapominać,żenagrodęNoblazmedycynyw2015r.otrzymała
YouyouTu,którawykorzystaładoświadczeniatradycyjnejmedycynychińskiejdlaopracowania
nowejterapiimalarii.
