Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Drastyczniepodniesionowięccłanaimportowane
produktyiobniżononasurowce.Wprowadzonopań-
stwowąkontrolęjakościeksportowanychtowarów,bynie-
solidniprzedsiębiorcynieniszczylibudowanejwłaśnie
renomybrytyjskichproduktów.Politykętęstosowano
przezponad100lat.Jeszczew1820r.przeciętnecła
wWielkiejBrytaniiwynosiły45–55proc.inależałydonaj-
wyższychnaświecie.
Cowięcej,władzeWielkiejBrytaniiniszczyływszelką
konkurencjędlabrytyjskiegoprzemysłu.Zabroniono
importuzIndiibawełnianychtkanin,którychjakośćbyła
lepszaniżbrytyjskich.Zakazanoeksportuwełnianychtka-
ninzkoloniiWielkiejBrytanii,niszczącwtensposóbprze-
mysłwełnianywIrlandiiizaczątkitegoprzemysłu
wUSA.Abydodatkowozniechęcićkoloniedobudowy
własnegoprzemysłu,Walpolewprowadziłsubsydiana
surowceeksportowaneprzezUSA,m.in.drewno.Produk-
cjawysokoprzetworzonychtowarów,naktórychmarże
byłynajwyższe,miałapozostaćwrękachBrytyjczyków.
NiemieckiekonomistaFriedrichListwwydanej
w1841r.książce„TheNationalSystemofPoliticalEco-
nomy”(„Narodowysystemekonomiipolitycznej”)napi-
sał,że„kraj,któregoprzemysłowiniktnaświecieniejest
wstaniedorównać,niemożezrobićnicmądrzejszego,niż
ogłosić,żewcześniejzbłądziłnadrogęprotekcjonizmu,
aterazpowracanawłaściwądrogęwolnegohandlu
inamawiawszystkichdozrobieniategosamego”.Doda-
wał,żewtensposób,samemuwdrapującsięnaszczytroz-
wojugospodarczego,„odkopujedrabinę”umożliwiającą
wejścienawierzchołekbiedniejszymkrajom.
DokładnietakpostąpiłaWielkaBrytania.W1815r.,
podkoniecwojennapoleońskich,brytyjskiprzemysłbył
7
