Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PrzedmowaPrezydentaMiastaPiekaryŚląskie
OlistachPawłaSłani,adresowanychdonarzeczonejMariiLortz,porazpierwszyusłyszałamprzed
kilkomamiesiącami.Pomyślałamwtedy:prawdziwieliterackitemat!Pierwszeskojarzeniapowiodły
mniebowiemkuprozieWiesławaMyśliwskiego.PowieśćOstatnierozdanietegowytrawnegoznawcy
ludzkichduszosnutajestwłaśniewokółlistówpisanychprzezMarię(nomenomen)doukochanego
zlatmłodzieńczych.ZagłębiającsięwlekturęprywatnejkorespondencjiPawłaSłani,doświadczymy
podobnychemocjiiwzruszeń,jakichdostarczaliteraturapiękna.Oprócztegojednak,amożeprzede
wszystkim,obcowaćbędziemyzżywymświadectwemhistorii-nietejodległej,znanejzhasełency-
klopedii,alenaszejpiekarskiejhistoriibędącejudziałemzwykłychludzi,którzyprzedkilkudziesięciu
latyprzemierzalitesameulice,comydziś.
CóżmożnapowiedziećoPawleSłani?Piekarzanin,reprezentantmłodejpolskiejinteligencji,am-
bitnyabsolwentUniwersytetuJagiellońskiegozaspiracjamidodalszejpracynaukowej,początkujący,
leczzapalonynauczyciel,inicjatorpowstaniaKółkaMiłośnikówPiekarŚląskichipomysłodawcabu-
dowymuzeumregionalnegownaszymmieście.Słowem:młodyczłowiekuskrzydlonymiłością,pe-
łenplanównaprzyszłość,obdarzonynadtożyłkąspołecznikaiodkrywcylokalnychdziejów.Wojna
przekreśliłajegożycioweprojekty.NazwaDKozielsk”obokdatyostatniegolistu(22listopada1939)
jawisięjakotragicznywyroklosu.
Zapisaneodręczniestroniceratująpostaćautorakorespondencjiodzapomnienia.My,współ-
cześnimieszkańcyPiekarŚląskich,możemygonietylkopoznać,alewręczidentyfikowaćsięznim
wwieluwymiarach.Społecznaakcjaprzepisywanialistówdowiodła,żetaDmikrohistoria”-jaktraf-
nienazwałjąŁukaszŻywulski-zasługujenawydobyciezmrokówprzeszłościnietylkojakoźródło
historycznedopoznaniadziejówmiastaijegomieszkańców,aleteżjakoświadectwoważnedlanaszej
tożsamościiwspólnoty.Cowięcej,niesieonawsobieprzesłaniedużobardziejuniwersalneiaktualne
(nawetwXXIwieku!),niżbysięmogłozpozoruwydawać.Jaksądzę,wystawawIzbieRegionalnej
poświęconapiekarzanomrepresjonowanymwczasieIIwojnyświatowej,skanyoryginalnychlistów
udostępnionewŚląskiejBiblioteceCyfrowejorazniniejszapublikacja,przygotowanazwielkąba-
dawcząpasjąizaangażowaniemwieluosób,wzbudząuodbiorcówgłębokierefleksje.
KsiążkaniepowstałabybezmateriałówarchiwalnychprzekazanychprzezczłonkówrodzinMarii
LortziPawłaSłani-dlategonależąimsięwielkiepodziękowaniazapodzieleniesiętymipamiątka-
mi.Docenićtrzebabezinteresownywysiłekwolontariuszy,dziękiktórymrękopisyudałosięprzy-
gotowaćdodruku,atakżefinansowewsparcieprzedsięwzięciaprzezosobywpłacającepieniądze
wramachspołecznejzbiórki.SzczególnesłowauznaniakierujędocałegozespołuBibliotekiMiejskiej
im.TeodoraHeneczkawPiekarachŚląskichnaczelezopiekunemIzbyRegionalnejipomysłodaw-
cąwydawnictwa-ŁukaszemŻywulskimorazMonikąTomys-odpowiedzialnązaredakcjęlistów,
atakżedoLeszkaBenszazPiekarskiegoWerku-zaopracowaniesylwetekpiekarzan,którzystracili
życiewzbrodnikatyńskiej.
WszystkimmieszkańcomPiekarŚląskichserdeczniepolecamtęlekturę.
SławaUmińska-Duraj
PrezydentMiastaPiekaryŚląskie
9
