Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AleksanderJózefSułkowski-uźródełpotęgirodu
sprowadzałnowychosadników(m.in.zeSzwabii)
41
.LesznoiRydzynastały
sięcentramiadministracyjnymimajątkówwielkopolskichAleksandraJózefa
Sułkowskiego.Obliczasię,żejegopodpiswidniejena119dokumentachdoty-
czącychorganizacjiwewnętrznejorazregulacjimiastwkluczuLesznaiRy-
dzyny42.ZdaniemDorotyMazek,dobranależącedoA.J.Sułkowskiegobyły
scentralizowaneizbiurokratyzowane,asamwłaścicielstarałsięzunifikować
rozwiązaniaprawne,m.in.stosującokólnikizawierającedoraźnezarządzenia
adresowanedowszystkichmiast,atakżezapożyczeniaaktównormatywnych
odposzczególnychmiejscowości43.
OileprzejęciewielkichmajątkówpoStanisławieLeszczyńskimuważaćmoże-
myzantransakcjężycia”Sułkowskiego,tonależyzauważyć,żestworzoneprzez
niesolidnefundamentyfinansowepozwoliłynanabycieodhrabiegoFriedricha
WilhelmavonHaugwitzapaństwabielskiegowlutym1752r.zacenę630tys.
guldenów.WmarcutegosamegorokucesarzFranciszekILotaryńskipodniósł
jedorangiksięstwa,adwalatapóźniejtytułksiążęcyzostałrozszerzonyna
wszystkichpotomkówAleksandraJózefaSułkowskiego44.
To,żepotęgarodowaSułkowskichopartabyłanamocnychpodstawach
ekonomicznych,zdolnychprzetrwaćnajwiększynawetkryzys,widaćwyraź-
niepodymisjiA.J.Sułkowskiego.Gniewmonarchyskupiłsięwyłączniena
osobiebyłegoministra,niezamykającmożliwościkarieryinnymczłonkom
jegorodziny.BratAleksandraJózefa,StanisławAleksander,otrzymałgodność
szambelana,abratanekzostałprzyjętywpoczetdworzan45.Synowieministra
dochodziliwpóźniejszymczasiedobardzowysokichurzędówcywilnych
iwojskowychzarównowRzeczypospolitejpolsko-litewskiej,jakteżipozajej
granicami.Najstarszyznich,AugustKazimierz(1729-1786),pełniłfunkcję
pisarzawielkiegokoronnego,wojewodykaliskiegoignieźnieńskiego,atakże
generałalejtnantawwojskukoronnym
46
.ZkoleiAleksanderAntoni(1730-1786)
41A.Perłakowski,M.Zwierzykowski:SułkowskiAleksanderJózefh.Sulima…,s.524.
42D.Mazek:Kuozdobieiproftowi.PrawodawstwomiastprywatnychWielkopolski
1660-1764.Warszawa2003,s.34.
43Ibidem,s.70.
44A.Perłakowski,M.Zwierzykowski,SułkowskiAleksanderJózefh.Sulima…,
s.523.SzerzejotytułachksiążęcychAleksandraJózefaSułkowskiegozob.najnowszeusta-
leniaJ.Brňovják:Hrabě-Kn{že-Vévoda.Titulárn{vzestupAlexandraJosefaSułkowského,
držiteleb{lskéhopanstv{.nSlezsksySbornik”
,113,ć.1,2015,s.23-46.
45A.Perłakowski:Karieraiupadek…,s.246.
46D.Dukwicz,M.Zwierzykowski:SułkowskiAugusth.Sulima(1729-1786).W:PSB.
T.45/4.Warszawa-Kraków2008,s.542-553.
23
